مقاله آسیب شناسی ورزشی

مقاله آسیب شناسی ورزشی

آسیب های ورزشی انواع مختلف دارند، اما قسمت های ویژه ای از بدن هستند که بیش از سایر اعضاء در خطر صدمه خوردن هستند. در این مقاله متداول ترین صدمات و جراحت های ورزشی را به شما معرفی می کنیم و راه های جلوگیری و درمان آنها را نیز بیان می کنیم. 

نکته: RICE مخفف استراحت، یخ گذاشتن، فشار و بالا نگاه داشتن می باشد که یکی از درمان های متداول برای آسیبهای ورزشی است.

آسیبهای ورزشی در اثر ضربه های شدید یا کششهای متمادی و بیش از حد در حین انجام حرکات ورزشی به وجود می آیند. صدمات ورزشی میتوانند استخوانها یا بافت نرم (رباط، ماهیچه و تاندون) و یا هردو را دچار مشکل نمایند. برخلاف تصور بسیاری افراد، کودکان، با عکس العملهایی ناپخته، عدم توانایی در تشخیص و پرهیز از خطر و توانایی کم در ایجاد هماهنگی در حرکات، بسیار بیشتر از بزرگسالان در معرض آسیبهای ورزشی هستند.

سالانه تعداد افراد بسیاری دچار صدمات ورزشی میشوند که نیمی از آنها با انجام معالجات خانگی و یا بدون رسیدگی خاص بهبود یافته و نیم دیگر به رسیدگی پزشکی نیاز پیدا میکنند. بر اساس محاسبات آماری در هر 1000 نفر، 26 نفر به آسیبهای ورزشی دچار میشوند و بالاترین میزان این صدمات متوجه کودکان 14-5 سال است. در این آمارها بیشترین تعداد مصدومین را پسران 17-12 ساله تشکیل میدهند، که میزان این آسیبها از نظر تعداد نفرات صدمه دیده، در ورزشهای جمعی که امکان برخورد در آنها زیاد است و از نظر وخامت، در ورزشهای انفرادی بیشتر است.

انواع آسیبهای ورزشی

حدود 95% این آسیبها را کوفتگی و ضرب دیدگی بافت نرم تشکیل میدهد. کبودی رایج ترین اثر این ضرب دیدگی هاست و دلیل بروز آن زخم های زیر پوست یا آسیب دیدگی موی رگهای سطحی و جمع شدن خون در زیر پوست است. یک سوم تمام صدمات ورزشی را اصطلاحا رگ به رگ شدن میگویند. این آسیب در واقع پیچیدن یا پارگی قسمتی ازرباط است. رباط رشته محکمی است که پیوند دهنده استخوانها به یکدیگر بوده و مفاصل را محکم در جای خود نگه میدارد.

ضرب دیدگی یا پیچ خوردگی از انواع دیگر آسیبهای شایع در ورزش است. این حالت پیچیدگی و کشش ماهیچه یا تاندون است که گاهی به پارگی آنها می انجامد. تاندونها بافتهای محکمی هستند که پیوند دهنده ماهیچه ها به استخوانها هستند. التهاب تاندون و یا التهاب یکی از محفظه های کوچک پر از مایعی که موجب حرکت روان تاندون بر روی استخوان میشوند در اثر تکرار بیش از حد حرکاتی که موجب وارد شدن فشار بر مفاصل میشوند به وجود می آید.

آسیبهای استخوانی

شکستگی استخوان 5 تا 6% کل آسیبهای ورزشی را تشکیل میدهد. استخوانهای بازو و پا بیش از همه در معرض شکستگی قرار دارند. شکستگی ستون فقرات یا جمجمه در حین حرکات ورزشی بسیار نادر است. استخوانهای پا از ران تا کف آن بسیار مستعد شکستگی در اثر فشار هستند و زمانی رخ میدهند که ماهیچه ها دچار پیچیدگی شده یا در اثر انقباض بیش از حد موجب خم شدن و شکستن استخوان میشوند. این نوع شکستگی بخصوص در میان رقصندگان باله، دوندگان استقامت و افرادی که استخوانهای باریک دارند شایع است.

شکستگی ساق پا با دردناک شدن و تورم جلو، داخل و پشت ساق پا همراه است که در هنگام حرکت بسیار دردناک شده و درد آن مدام شدت پیدا میکند. این آسیب در اثر حرکات پر فشار یا کوبیدن های مداوم پا بر روی زمین در ورزشهایی چون ایروبیک، دو استقامت، بسکتبال و والیبال عارض میشود.

آسیب دیدیگی مغزی خطرناکترین

حالت آسیب دیدگی ها می باشد.

آسیبهای مغزی

آسیبهای مغزی، دلیل اصلی صدمات منجر به مرگ در حرکات ورزشی است. ضربه مغزی ممکن است حتا با ضربه ای مختصر به سر ایجاد شود و به بیهوشی یا از دست دادن تعادل، هماهنگی حرکات، قوه ادراک، شنوایی، حافظه و بینایی منجر شود.

نکته مهم:

اگر هنوز ثبت نام نکرده اید برای درخواست مشاوره تلفنی رایگان این فرم را تکمیل کنید و یا عدد 2 را به 30006016 پیامک نمایید. مشاورین مرکز در اسرع وقت با شما تماس گرفته و اطلاعات کاملی پیرامون دوره آموزش مجازی آسیب شناسی ورزشی و مدرک معتبر پایان دوره آن در اختیارتان خواهند گذاشت.

عوامل اصلی صدمات ورزشی شامل :

• لوازم ورزشی که اشتباه به کار برده شده اند

• سقوط

• برخورد شدید دو بازیکن که بر اثر سرعت زیاد (مثلا در هاکی روی یخ) یا خشونت ذاتی ورزش (مانند راگبی) ایجاد میشود

• آسیب دیدگی سطحی یا پارگی بخشهایی از بدن که به طور مداوم تحت فشار یا کشیدگی قرار گرفته اند.

علائم این آسیبها عبارتند از :

• لقی یا از جا درآمدن یک مفصل

• تورم

• ضعف

بررسی آسیب شناسی :

علائمی که به طور مداوم موجب تشدید یا کاهش توانایی ورزشکار در بازی شده و گاهی هم دردناک نبوده و فقط با خستگی غیر معمول همراه هستند، باید توسط جراح ارتوپد مورد معاینه قرار گیرد. تشخیص به موقع از تبدیل شدن مشکلات کوچک به صدمات جدی و مشکلات طولانی جلوگیری میکند.

یک جراح ارتوپد اشخاصی را که،

• از شرکت در ورزش به دلیل درد ناشی از آسیب شدید منع شده اند

• قابلیت ورزشی آنها به دلیل مشکلات مزمن ناشی از یک آسیب ورزشی کم شده است

• کسانی که آسیب ورزشی در آنها موجب از شکل افتادگی بازو یا پا شده است

را مورد نظر قرار می دهد. او با معاینه موضعی، پرسیدن سوالهایی در رابطه با چگونگی آسیب دیدگی و نوع علائمی که بیمار داشته است و همچنین با گرفتن عکسهایی با اشعه ایکس، استخوانها و بافت نرم آسیب دیده را بررسی میکند. اشخاصی که دچار ضربه مغزی شده اند باید فورا مورد معاینه قرار گیرند و تا زمان دریافت نتیجه نرمال تحت نظر باشند و تا این زمان هر 5 دقیقه یک بار مورد معاینه قرار بگیرند. معاینات اصلی در هر 5 دقیقه عبارتند از اندازه گیری هشیاری، تمرکز و حافظه کوتاه مدت فرد مصدوم.

علائم دیگر تشخیص صدمه مغزی عبارتند از گیجی، سردرد، تهوع و مشکل بینایی.

شیوه های درمان :

درمان صدمات مختصر بافت نرم معمولا شامل محکم بستن محل آسیب دیده با نوار کشی، کمپرس یخ و استراحت است. داروهای ضد التهاب خوراکی یا تزریقی برای تورم کیسه های مفصلی تجویز میشوند.

برای تاندونهای آسیب دیده داروهای ضد التهاب همراه با ورزش مخصوص تجویز میشود. اگر تاندونی دچار پارگی شده باشد، برای درمان آن به عمل جراحی نیاز است. جراحیهای ارتوپدی برای پیچیدگیها یا ضرب دیدگیهای جدی توصیه میشوند. درمان این صدمات نه تنها شامل برطرف کردن درد و التهاب که شامل برگرداندن ورزشکار به حالت و تواناییهای اولیه او است.

معمولا به ورزشکاران آسیب دیده توصیه میشود که تا بهبود کامل، فعالیتهای خود را محدود نمایند. پزشک آنها شاید تمرینهای خاصی را برای ورزشکاری که دچار آسیبهای متعدد شده است تجویز نماید اما صدمات جدی،ورزشکار را برای مدتی از انجام عملیات ورزشی محروم خواهد کرد.

پیشگیری :

کودکانی که میخواهند در یک فعالیت ورزشی سازمان یافته شرکت کنند باید ابتدا توسط متخصص معاینه شوند و در باره نوع ورزشی که میخواهند انجام دهند با پزشک خود مشورت نمایند. پزشک متخصص باید،

• هر گونه آسیب قبلی را با دقت معاینه کرده و اهمیت آنرا در ورزش مورد نظر بسنجد.

• در صورت لزوم برای جلوگیری از رشد یا عدم رشد نامطلوب عضلات و استخوانهای کودک تمرینهای اضافه تجویز کند

• به سیستم استخوان بندی و دستگاه گردش خون کودک توجه کند و قابلیت بدنی او را تایید یا رد کند

همانطور که میبینید اگر پزشک بداند که ورزش مورد نظر شما چیست میتواند بگوید که کدام بخش بدن بیشتر در معرض فشار خواهد بود و برای جلوگیری از آسیبهای احتمالی توصیه هایی بکند

چند برنامه دیگر برای جلوگیری از آسیبهای ورزشی عبارتند از:

• حفظ فرم صحیح و سلامت بدن

• اطلاع و اطاعت از قوانینی که موجب تنظیم حرکات میشود

• استراحت در هنگام خستگی، بیماری یا درد

• عدم استفاده از نیرو بخشهای مصنوعی. این مواد ممکن است توانایی شما را در لحظه افزایش دهند اما در دراز مدت با خطر مرگ همراه هستند

• مراقبت و استفاده صحیح از لوازم ورزشی

• پوشیدن البسه مناسب و به کار بردن لوازم محافظ (مانند زانو بند و کلاه ایمنی)

جلوگیری از مصدومیتها و آسیبهای ورزشی :

مصدومیت در حین بازی

بسیاری از جوانان و نوجوانان در هنگام انجام ورزشهای مختلف آسیب می بینند. رعایت برخی از دستورات و نکات ایمنی از بروز اینگونه مصدومیتها جلوگیری می کند.

در این اینجا سعی داریم این نکات پایه ای و تمرینات ایمن سازی را به شما معرفی کنیم.

تجهیزات اساسی:

آیا می دانید که تنیس بازی کردن با کفشهای خیلی تنگ و یا گشاد میتواند به همان اندازه که در فوتبال از محافظ زانو استفاره نکنید، خطرناک باشد و موجب مصدومیت و آسیب جدی شود؟

استفاده از لوازم و لباسهای ورزشی نامناسب که کاملا" اندازه و مناسب فیزیک بدن نباشند یکی از مهترین دلایلی است که در ورزش باعث آسیب دیده گی می شود! تجهیزات و وسایلی که در طول انجام یک ورزش یا حتی بازی باید بپوشید و به همراه داشته باشید کلید جلوگیری از مصدومیتها هستند.

با کلاه ایمنی شروع کنید. این وسیله برای ورزشهایی مثل هاکی، بیس بال، سافت بال، دوچرخه سواری، اسکیت بوردینگ، اسکی، و اسنو بوردینگ بسیار مهم است

- همیشه از کلاهی استفاده کنید که مخصوص ورزش شما ساخته شده است.

- هنگامی که میخواهید کلاه دوچرخه سواری انتخاب کنید، به برچسب توضیحات کارخانه ای که این محصول را تولید کرده توجه کرده و با دفت آن را بخوانید. همیشه به یاد داشته باشید از مارک های معتبر و دارای استاندارد خرید کنید.

- اگر از کلاه هایی استفاده میکنید که برای چند نوع ورزش تولید شده اند. مثلا" انواع اسکیت بوردینگ، آگاه باشید که برای انجام ورزشهایی مانند دوچرخه سواری مناسب نیستد، مگر آنکه روی برچسب تولید کارخانه ای قید شده باشد.

- هر کلاهی باید راحت باشد و نباید سر شما را به عقب یا جلو بکشد.

محافظ چشم:

عینک پلاستیکی - محافظ چشم

از مهمترین محافظ های چشم آنهایی هستند که ازنوعی پلاستیک موسوم به"پلی کربنات " ساخته شده اند و مخصوص ورزشکاران هستند.

- ماسکهای صورت و محافظهای پلی کربنات واین فبیل پوششها برای سر، در بعضی ورزشها مثل هاکی روی یخ، بیس بال و سافت بال استفاده می شوند.

اگر عینک میزنید احتمالا" باید از نسخه پلی کربنات که تحت نظر پزشک ساخته شده استفاده کنید. هنگامی که در زمین مسایقه هستید هرگز عینک معمولی که همیشه میزنید به چشم نزنید. - همه محافظین چشم باید کاملا روی صورت اندازه باشند. از بالا تا روی ابروها و از پایین روی بینی را کاملا" بپوشانند.

محافظ دهان :

- در ورزشهایی که خطر مصدومیت سر در آنها وجود دارد، باید محافظ دهان داشته باشید. مثل: بسکتبال، هاکی، والیبال، ورزشهای رزمی، بوکس، کشتی و ...

- محافظهای دهان باید توسط دندانپزشک مخصوص یا پزشک تیم تایید شود

- اگر از گیره های نگهدارنده فک استفاده می کنید، قبل از ورود به زمین بازی حتما" آن را از دهانتان خارج کنید.

محافظ مچ دست، زانو و آرنج

محافظ مچ دست

- اگر اسکیت بورد سواری می کنید، باید حتما" از محافظ استفاده کنید.

- محافظ آرنج و مچ دست می تواند از مصدومیتهای بازو و مچ جلوگیری کند، محافظ زانو نیز زانوهای شما را از خطر شکستگی و در رفتگی میرهاند. اگر شما ورزشهای به خصوصی انجام میدهید، مخصوصا" ورزشهایی که با افراد دیگر در تماس نزدیک هستید باید از لایه های محافظ استفاده کنید.

- درهمه ورزشها از هاکی گرفته تا اسکیت روی آسفالت از لایه های محافظ استفاده میشود.

- قبل از هر چیزی بهتر است با پزشک و مربیتان در خصوص لایه های محافظ مشورت کنید تا بدانید کدام نوع برایتان لازو و مفید است.

کفش ورزشی

یکی از مهترین لوازم مورد نیاز ورزشی کفش ورزشی است. شما باید بدانید ورزشهایی مثل فوتبال، بیسبال، سافت بال به کفشهایی با کفه میخ دار نیاز دارند. اما شاید هیچگاه به ذهنتان نرسیده باشد که ورزشهایی مثل اسکیت بوردینگ دوچرخه سواری نیز نیاز به کفشهای به خصوص دارند. از مربی خود در این باره سوال کنید تا شما را راهنمایی کند.

اما به خاطر داشته باشید نه تنها نوع تجهیزات شما باید درست و اصولی بوده، بلکه از نظر سایز و اندازه نیز باید کاملا" قالبتان باشد. اگر نمی دانید که وسایل ورزشیتان برایتان مناسب هست یا نه، با مربی، معلم ژیمناستیک، تمرین دهنده ورزشی یا والدینتان آن را چک کنید که مطمئن شوید از سایز مناسب لوازم استفاده میکنید.

بسیاری از فروشگاههای لوازم ورزشی نیز میتوانند شما را در این امر یاری کنند. اینگونه مراقبتهای اصولی باعث می شوند تا میزان مصدومیتها و جراحتها در ورزشها تا حد زیادی کاهش یابد.

حرکات ورزشی پشت میز کار :

زندگی مدرن و ماشینی امروزی تحرک لازم را از ما انسانها گرفته است. اکثر ما بیش از نصف روز را پشت میزهای کار خود می نشینیم و بدون اینکه تحرکی به بدنمان بدهیم کار می کنیم.

این عمل در دراز مدت باعث ضررهایی برای بدن ما خواهد شد که در آخر سلامتی ما را به خطر می اندازد. گرفتاریهای دنیای امروزی آنقدر زیاد و پیچیده هستند که معمولا وقت کافی را جهت انجام حرکات ساده ورزشی برای ما در اختیار قرار نمی دهند. در این مقاله ما به شما حرکات ورزشی ای را آموزش می دهیم تا شما برروی صندلی خود و در پشت میز کاری خود بدون اختصاص وقت زیاد بتوانید با انجام آنها از به خطر افتادن سلامتی خود جلوگیری کنید. این حرکات از درد پشت و کمر، و خستگی پاها جلوگیری می کنند

حرکت اول

- برروی صندلی خود بشینید

- پاها برروی زمین به حالت راحت و شل قرار دهید

- دست راست خود را تا کرده و کف دست را پشت گردن قرار دهید

- دست چپ خود را به سمت پای چپ بکشید

- سپس دست چپتان را تا نزدیکی کف پای خود به سمت زمین بکشید

- سعی کنید تا احساس کشیدگی در بدنتان (از کمر تا گردن) حس شود

- سپس دستها را عوض کنید

- برای هر دست می توانید 10 تا 50 بار حرکت را تکرار کنید

- توجه کنید که خود را فقط به سمت کناره ها بکشید نه به عقب یا جلو

حرکت دوم

- به پشت صندلیتان بروید

- دستهایتان را برروی تکیه گاه صندلی قرار دهید

- همینطور که صندلی را گرفته اید برروی زانوهایتان بشینید

- سعی کنید تا کشیدگی را برروی زانوها و کمر خود احساس کنید

- سپس به حالت اول برگردید و حرکت را تکرار کنید

- هنگام اجرا ی حرکات منظم نفس بکشید و بعد از انجام چند حرکت استراحت کنید

حرکت سوم

- برروی صندلی خود به صورت قائم (90 درجه) بنشینید

- پاها را به حالت راحت و شل برروی زمین قرار دهید

- دستهایتان را برروی زانوها قرار دهید

- در همین حالت آرام بلند شوید

- سعی کنید با تکیه برروی زانوها بدنتان را به جلو ببرید

- توجه کنید که دستهایتان برروی زانوها باقی بماند

- احساس کشش می بایست در پشت، کمر و پاها احساس شود

- در ضمن دقت کنید که کمر خم نشود

آسیب های ورزشی پیشگیری و درمان

پیشگیری :

درمان بازتوانی آسیب های ورزشی و باز گشت سریع ورزشکاران به میادین مسابقه از دغدغه های پزشک ورزشی و ورزشکاران است . همگان بر این عقیده هستند که پیشگیری بهتر از درمان و درمان آسان تر و کم هزینه تر از بازتوانی است و ما بر این عقیده‌ایم که آموزش مهمترین و اولین سطح پیشگیری است .

طب ورزشی :

طب ورزشی مواردی مانند پیشگیری ، تشخیص آسیب ها ، درمان ، توانبخشی و بازگرداندن ورزشکاران به صحنه فعالیت‌های ورزشی را در بر می‌گیرد .

آیا می دانید چه عواملی باعث بروز آسیب ورزشی میشود ؟

1) ویژگیهای ورزشکار : ( سن ، میزان تحرک و فعا لیت ، خصوصیات فردی ، سطح تمرینات ، تکنیک پای غلط ، گرم نکردن ، رقابت فشرده ، رژیم غذایی و .....)

2) وسایل و تجهیزات ورزشی : (پوشش های محافظ نامناسب نور نامناسب و شرایط نامساعد جوی خطر بروز آسیب را افزایش میدهد )

3) ویژگی ورزش ها : (بسیاری لز آسیب های پای ورزشی بستگی به ماهیت ورزش دارد) به طور نمونه: ( ورزش های برخوردی مثل فوتبال و ورزشهای رزمی خطر آسیب را افزایش می دهند )

آسیب های ورزشی حاد :آسیب های بافت نرم،آسیب های عضله –تاندون،آسیب‌هایرباطلیگامان یا (رباط)،آسیب‌های پوست، خراشیدگی، بریدگی، آسیب های بافت سخت، (شکستگی)آسیب پای مفصلی و صفحه های رشد،آسیبارگان پای (چشم،گوش،بینی،دندانو ...).

علائم و نشانه های آسیب های ورزشی حاد:

1)درد شدید و ناگهانی

2)تورم، گرمی و التهاب ناحیه

3)عدم توانایی در تحمل وزن بدن روی اندام تحتانی

4)حساسیت در لمس ناحیه ی آسیب دیده

5)عدم توانایی در حد اکثر دامنه یک مفصل( محدودیت حرکتی )

6) بدشکلی (دفورمیتی)

7) خونریزی های زیر جلدی و ... .

جهت تسریع بهبودی بایستی اصول ( RICE ) را در 72 ساعت پس از آسیب حاد یا حتی بیشتر انجام داد.

-استراحت ( rest ) : بستگی به شدت آسیب می تواند از استراحت نسبی تا مطلق متفاوت باشد.

-یخ درمانی –سرمادرمانی (ICE ) :کیسه حاوی یخ به مدت 15تا25 دقیقه روی محل آسیب دیده قرار می دهیم (این عمل را می توان به تناوب در طول روز انجام داد)

نکته:از قرار دادن کیسه یخ بر روی زخم باز اجتناب نمایید.

نکته: در نظر داشته باشیم که استفاده غیر عملی و بیش از حد از کیسه یخ، خود می تواند عوارض حادی برای ورزشکار داشته باشد.

-کمپرس- بانداژفشاری ( Compression ):بانداژاز سمت پایین به بالای عضله آسیب دیده انجام شود .

-بالا نگهداشتن عضو ( Elevation ): جهت جلوگیری از تورم و التهاب عضو آسیب دیده را بالاتر از سطح قلب قرار دهیم .

توجه :

ورزشکاری که دچار آسیب ورزشی شده است نباید تا زمان بهبود کامل در رقابت ها شرکت کند یکی از علائم بهبود رهایی از درد در خلال انجام دادن تمرینهای شدید است.

توجه :درد را باید به عنوان علامتی اخطار دهنده در تخریب بافت در نظر گرفت بنابر این در صورت وجود درد باید فعالیت را متوقف کرد .

گرفتگی عضلانی :

گرفتگی عضلانی (cramp ): به انقباض پیوسته ، ناگهانی و دردناک عضله گفته می شود .

در خلال تمرین های طولانی به ویژه هنگامی که هوا خیلی گرم است مقدار زیادی از مایعات بدن از دست می رود این امر باعث کاهش آب بدن ورزشکار می شود و بدن ورزشکار مستعد ابتلا به گرفتگی عضلانی می گردد .

درمان : کشش عضله بر خلاف جهت انقباضی آن عضله لازم به ذکر است که این عمل باید توسط پزشک، فیزیوتراپ و کادر درمانی ماهر انجام شود زیرا در صورت انجام این عمل توسط افراد غیر ماهر ممکن است باعث صدمه بیشتر به عضله شود.

چگونه می توان از بروز صدمات ورزشی جلوگیری کرد :

به دلیل این که مربی اولین فردی است که با آسیب ورزشی برخورد می کند آشنایی مربیان ورزشی با اصول اولیه ی مواجه با آسیب لازم و ضروری می باشد .

با افزایش دانش و سطح معلومات مربیان و خود ورزشکاران معاینات قبلاازتمرین ومسابقه بهبودکاملاازآسیب قبلی تمرینات بدنسازی اصولی واجرای تکنیکهای صحیح و ... میتوان ازآسیب ورزشی جلوگیری کرد .

ثبت نام در دوره آسیب شناسی ورزشی