عروسک و عروسک گردانی
تاریخچه نمایش عروسکی :
عروسک گردانی از سال های قبل مورد قبول بوده و به کار گرفته شده است. ولی مردم زیادی از این اطلاع ندارند که عروسک از کجا آمده است اما با تحقیقات صورت گرفته شده مشخص شد نخستین عروسک ها در فعالیت های مذهبی استفاده شد.
شخصی که به وجود آورنده نمایش عروسکی گردید به نام شامانیسم بود. آن ها ماسک می زدند و صدای ترسناکی را از خود تولید می کردند و بعدا به صورت تدریج عروسک ساخته شد.
نمایش عروسکی مربوط به چین و مصر می باشد و در دو کشور هند و چین نمایش عروسکی برگزار گردید.
نمایش عروسکی به دست عروسک گردانان هند به ایران وارد شدند زیرا یکی از کارهای نمایشی آن افراد هندی شد.
موقعیت عروسک ها در زمان اولیه در چارچوب زندگی انسان ها وجود داشت. از آن موقع انسان مجسمه هایی را در زندگی خود داشتند که بسیار متفاوت بودند. این مجسمه ها تن های جادویی داشتند که هیچکس قادر به ساخت آن ها نبود.
عروسک ها به مرور زمان در نمایشات عروسکی به کار رفتند، انسان در قالب نمایشات عروسکی زندگی خود را تماشا می کرد.
مردم ایران با زمینه بسیار هنر نمایش عروسکی آشنا می باشند.
انواع عروسک های نمایشی :
در سال های میلادی 1980 عروسک ها مورد توجه فرزندان اعم از کودکان و نوجوانان و والدین قرار گرفت که نوعی سرگرمی برای آن ها بود از نظر دید آموزشی ارزیابی شد به صورتی که خاصیت انعطاف پذیری، عروسکی و توان و حتی پذیرش زیاد عروسک است که جذبه آن را افزایش می دهد.
بخش بندی عروسک ها :
- عروسک های دستی : عروسک های دستی همانجور که از نامش پیداست به این معناست که ، دست را در عروسک فر برده و با آن نمایش عروسکی انجام می شود همانند یک دستکش می باشد به این نوع عروسک ها ، عروسک های دستی نیز می گویند.
عروسک های میله ای : عروسک هایی که متصل به یک میله هستند و این میله ها در دست قرار می گیرند به این نوع عروسک های میله ای نیز می گویند و روش نمایش آن ها از نوع میله های عروسکی است.
عروسک های نخی : عروسک های نخی هم با بستن نخ به قطعه های بدن عروسک از جمله گردن، بازوها، آرنج، شکم، ران، زانوها، و مچ پاها می باشد وصل می گردد البته با توجه به حرکات لازم نمایش مثل نشستن و ... . اینگونه نخ ها در ابتدای سر عروسک به چوبی وصل می شود و عروسک گردان با نخ ها عروسک را به نمایش درمی آورد.
عروسک های سایه ای : در زمان های گذشته نمایش عروسکی زیاد در معرض توجه بوده است ، عروسک های سایه ای دو بعدی می باشند که صفحه نمایش آن ها از پارچه سفید تشکیل شده است به صورتی که نور از آن ها گذشت کرده و سایه ای این عروسک ها از پشت صفحه بازی می شوند، به روی پرده نمایان می گردد.
عروسک های پوشیدنی :
عروسک گردان ها همانند عروسک عمل می نمایند به این روش که لباس عروسک را می پوشند و از طریق میله آن را راهنمایی می کند که به این نوع عروسک ها هم عروسک هایی را اضافه می نمایند مثل عروسک هایی از جنس کاغذ، عروسک هایی انگشتی و عروسک های جعبه ای و عروسک های پاکتی، و عروسک های لوله ای و ... می باشد.
موضوعاتی جدی در عروسک های نمایشی موجود است که روش درست کردن آن ها است که توجه هر بیننده را به خود جلب می نماید به این صورت که فردی که عروسک ها را درست می کند باید توجه خود را به شخصیت پردازی عروسک همانند یک انسان باشد تا بیشتر به دل بشیند و نظر ببنده را بیشتر جذب کند. مثل چهره ، فرم بدن و ... می باشد.
رشته نمایش عروسکی :
نمایش عروسکی یک هنر می باشد که به وسیله عروسک های گوناگون با بینندگان ارتباط برقرار می سازد. قالب نمایش عروسکی معروف شده است که به یک رشته دانشگاهی و دوره آموزشی تبدیل شده است. در رشته نمایش عروسکی مخاطبان این روزه می توانند با انواع تکنیک های نمایش عروسکی در حوزه های عروسک گردانی، کارگردانی ، طراحی صحنه و نمایش نویسی و ... فرا بگیرند.
علاقمندان می توانند دوره های آموزشی نمایش عروسکی را دریافت کنند و به رشته مورد نظر خود دست پیدا نمایند.
درباره دوره آموزشی نمایش عروسکی :
نمایش عروسکی دنیای پیچیده ای دارد که فقط گذراندن دوره نیز الزامی است تا با تکنیک های آن آشنا شوید، زیرا بحث های آن طولانی و هم جذاب است.
عروسک گردان در این جا باید توجه داشته باشد که در هنگام ایجاد حرکات باید بتواند هم زمان صحبت کند تا بیننده به آسانی متوجه حرکات شود.
همیشه به دید بیننده توجه شود : به این صورت که با هر حرکتی که از طریق عروسک سر می زند باید بیننده حرکت را نیز درک نماید.
عروسک ها نوع ساختشان با هم فرق دارد. در تولید و درست کردن عروسک ها باید به آموزش های لازم نیز دست پیدا کرد.
برای آماده سازی صفحه نمایش ابتدا لازم است تمامی امکانات از جمله پرده نمایش فراهم شود و تعداد زیادی عروسک فراهم گردد.
تاثیر بازی با عروسک در رشد شخصیت :
بازی یکی از نیازهای تمامی کودکان است که ضروری ترین کار کودک به حساب می آید. بازی بازتاب کارهایی است که در درون کودک وجود دارد. روانشناسان اعتقاد دارند که در کارهای خود باید آزاد باشد.
نقش درمانی بازی :
بازی سبب واداشته شدن فکر و کار می گردد و موجب می شود تمام یادگرفتنی ها بسیار گردد. روش هایی موجود است که تعداد روانشناسان بالینی، برای برطرف نمودن دردسرهای عاطفی کودکان کاربرد دارند. کودک در کارهایی که در بزرگسالی قرار است برایش رخ دهد در سنین کودکی ترس از آن دارد ولی اگر با یک عروسک یا وسیله بازی برخورد نمایند احساس شادمانی نیز می نماید. بازی درمانی به کودک این حس را می دهد تا از طریق احساسات و مشکلات به تنش خود بپردازد و از پس سختی های خود برآید.
بازی می تواند عنصری برای آشنایی و برطرف نمودن اختلالات آنان باشد.
بازی وسیله ای برای تجربه پیدا کردن :
بازی روشی است برای آزمایش کسب نمودن وجود داشته به وسیله درک کردن است و کودک از این روش خود را فردی آزاد، غیر وابسته و نیرومند پیدا می کند. در اصل، کودک از روش بازی آن چیزی را که نمی توانند کسی به آن آموزش دهد، یاد بگیرد
خیمه شب بازی :
خیمه شب بازی یکی از روش های نمایش عروسکی است . اغلب سایه بازی و خیمه شب بازی ، به عنوان نمایش عروسکی به حساب نمی آوردند. اما در زمان های گذشته تمامی نمایش ها به علت ظاهر که به هم داشتند خیمه شب بازی می گفتند.
یکی از نمونه های نمایش عروسکی سایه بازی است، به این صورت که با چند تا عروسک که طبق یک نور سایه هایشان را در پرده دیده می شود گفته شده است، ولی در خیمه شب بازی تمامی مخاطبان عروسک ها را دیده که در حال تکان خوردند هستند که یک عروسک گردان آن ها را می چرخاند.
دوره آموزش نمایش عروسکی :
مرکز آموزش مجازی پارس برای تمامی علاقمندان به عروسک گردانی و نمایش عروسک دوره آموزش نمایش عروسک را نیز برگزار نموده است تا تمامی مخاطبان بتوانند از طریق شرکت در دوره آموزش بتوانند به رشته مورد نظر خود دست یابند و پارس علاوه بر آموزش به تمامی دانشپذیران این دوره مدرک نمایش عروسکی و گواهینامه نمایش عروسکی نیز اعطا می نماید.