انواع بازرسی جوش
انواع بازرسی جوش
بازرسی جوش چیست
بازرسی جوش، فرایند و مرحله ای است که عموما همزمان با انجام جوشکاری و در حین ساخت و اتصال قطعات مختلف انجام شده و در طی آن، سازه های متصل شده به دقت بررسی می شوند تا اشکالات احتمالی آنها شناسایی شده و پیش از استفاده ، برطرف شوند.
از جمله مزیت های بازرسی کردن جوش این است که از وقایع و حوادث احتمالی جلوگیری شده و میزان دقت جوشکاران در هر پروژه افزایش پیدا می کند. غالبا، بازرس های جوشی که برای این پروژه های انتخاب می شوند باید دارای مهارت های زیر باشند:
- آشنایی با انواع جوش و توانایی تمایز آنها
- تسلط به روش های جوشکاری و تشخیص عیوب کلی و جزیی
- توانایی ارایه راه حل های مناسب برای برطرف کردن مشکلات در کمترین زمان
- توانایی آموزش جوشکاران برای به کارگیری بهترین و ایمن ترین شیوه های جوشکاری
- توانایی بررسی و کنترل شیوه های جوش برای بخش های مختلف یک سازه
- توانایی تطبیق روش های جوش با استانداردهای جوشکاری
سرفصل های این مقاله شامل بازرسی جوش چیست، انواع بازرسی جوش، بازرسی جوش PT، آموزش بازرسی جوش، مدرک بازرسی جوش، دوره بازرسی جوش ، گواهینامه بازرسی جوش ، بازرسی جوش UT ، بازرسی جوش VT هستند.
انواع بازرسی جوش
نحوه به کارگیری شیوه های جوش، در کیفیت و استحکام نهایی جوش بسیار تاثیر داشته و میتواند تا حد زیادی به امنیت سازه ها کمک کند. به طور کلی، انواع بازرسی جوش به دو دسته مخرب و غیر مخرب طبقه بندی می شوند که هر کدام از آنها برای محیط خاصی مناسب است. در بازرسی جوش غیر مخرب ، از عیب یاب اولتراسونیک، چراغ ماوراء بنفش و تجهیزات جریان گردابی به همراه تست های شکست، خمش، ضربه و کشش به منظور بازرسی کردن و یافتن عیب جوش سازه استفاده می شود.
علاوه بر این، بازرسی چشمی(VT) ، آزمون مایعات نافذ (PT)، آزمون مغناطیسی (MT) و آزمون اولتراسونیک (UT) نیز در بازرسی جوش مخرب کارایی دارند که در زیر ، برخی از آنها را به صورت مختصر شرح میدهیم:
بازرسی جوش PT| مایعات نافذ
روش بازرسی جوش PT، یک از شیوه های معمول و ارزان بازرسی جوش است که در آن، از آزمون مایع نافذ، برای شناسایی ترک هایی استفاده می شود که با چشم نمیتوان آنها را تشخیص داد. غالبا، تان ازمون با استفاده از فلورسنت و رنگ مریی انجام می شود.
روش اجرای این آزمون به این صورت است که، ابتدا باید سطح مورد نظر را به دقت تمیز و خشک کرده و سپس، مایع نافذ (penetrant) را روی سطح ریخت. البته میتوان این کار را به روش انجام داد، اول اینکه، قطعه مورد نظر را در این مایع شناور نموده و یا آن را روی سطح به آرامی اسپری کرد. در این مرحله ، باید کمی منتظر بمانید تا این مایع در ترکها نفوذ کرده و محل دقیق ترک ها را نشان دهد؛ سپس، میتوانید فرایند برطرف کردن عیوب را آغاز کنید.
آموزش بازرسی جوش
جوشکاری در سازه های بزرگ و صنعتی از اهمیت خاصی برخوردار است و افرادی که به اینکار مشغول می شوند، باید حتما گواهینامه بازرسی جوش داشته و مهارت هایی بیش از آنچه برشمردیم داشته باشند تا بتوانند در ساخت و تولید پروژه های صنعتی مشارکت کنند. علاوه بر این، رعایت دقت و به کارگیری شیوه های مدرن و کارآمدتر در جوش موجب می شود تا این افراد ارتقا پیدا کرد و مسئولیت های جدیدی به عهده بگیرند.
به منظور آموزش و ارتقا حرفه جوشکاری در بین افرادی که در این زمینه مهارت های جزیی دارند، مرکز آموزش مجاز پارس، دوره آموزش بازرسی جوش را معرفی و ارایه کرده است . دوره بازرسی جوش، دارای سرفصل ها و نکات کلیدی و مهمی بوده و زمینه کسب مهارت ها ی عملی جوش را برای همه دانش پذیران فراهم می کند. همچنین، در پایان دوره، به دانش پذیران مدرک بازرسی جوش اعطا شد و دوره هایی مانند جوشکاری و مدیریت کیفیت آن، ایمنی و بهداشت در جوشکاری و استاندارد ایمنی در عملیات جوشکای به آنها معرفی می شود.
بازرسی جوش UT | التراسونیک
بازرسی جوش UTیا فرا صوتی، یک از شیوه های بازرسی جوش است که در آن، از نفوذ امواج فراصوتی و حساسیت تجهیزات برای تشخیص عیوب جوشکاری استفاده می شود. این روش، سرعت عمل خوب و قابل مقایسه ای داشته و هزینه های کمی هم برای شرکت ها و پیمانکارها در بر دارد بنابراین، نسبت به روش های دیگر، کاربرد و کارایی وسیع تری در صنعت دارد. نکته جالب در مورد این روش این است که، میتواند عیوبی که در عمق 5 متری وجود دارد را نیز شناسایی کند.
در این نوع جوش، فرکانس های مشخصی به سطح مورد نظر تابیده شده و سپس، این امواج با صدا و سرعت خاصی برگشت کرده و دستگاه های خاصی هم آنها را دریافت می کنند. بازرس های جوش میتوانند با در نظر گرفتن فاصله زمانی تابش تا برگشت امواج ، سرعت صدا و زمان مورد نیاز برای برگشت امواج، میزان و نوع عیوب را شناسایی کرده و در مورد روش برطرف کردن آنها تصمیم جدی و سریع بگیرند.
قابل ذکر است که نمیتوان همه نوع فرکانسی را برای اینکار استفاده کرده و فرکانس های انتخابی، نباید شنیده شده و در هوا به سرعت حرکت کنند بنابراین، فرکانس های 10 تا 100 مگارتز برای اینکار مناسب هستند. علاوه بر این، این فرکانس میتواند با نفوذ به عمق های بیشتر، ترک ها و شکاف های ریز و جزیی را تشخیص دهد.
بازرسی جوش VT | چشمی
بازرسی جوش VT، به معنای کنترل کردن و نظارت پیوسته و مداوم قطعات جوشکاری شده به وسیله چشم غیر مسلح و ابزار بزرگنمایی است. این نوع از بازرسی، اولین مرحله از بازرسی جوش است که به منظور مشخص کردن مشکل و عیب بزرگ قطعات انجام می شود و به دلیل ارزان بودن و سهولت به کار گیری هم کارایی زیادی در انواع صنایع دارد.
غالبا، عیوبی که به وسیله این روش شناسایی می شوند شامل انواع انحراف ها و کج بودن شکل، وجود ترک های سطحی و اشتباه بودن انداره ها است که به راحتی قابل دیدن هستند. در کل، این روش برای تعیین عیب ظاهری سازه های معمولی و خاص در پروژه های کوچک کارایی زیادی داشته و میتوان از آن ، برای بازرسی های بعدی استفاده کرد.
از جمله مواردی که باید هنگام این بازرسی در نظر داشت، تمییز بودن سطح قطعه ، نور محیط و زاویه تابش است زیرا گاهی این زاویه مانع پدیدار شدن عیب ها می شوند. بنابراین، افرادی که این نوع بازرسی را انجام میدهند باید تجربه و مهارت کافی داشته باشند تا بتوانند صحت و دقت جوش را بازرسی و تایید کرده و در صورت لزوم از میکروسکوپ هم برای تشخیص ترک ها و شکاف ها بهره بگیرند.