آموزش سبک های معماری جهان
سبک های معماری جهان
تعريف معماری
معماری ترکيبي از هنر و دانش نقشه کشي ساختمان، طراحي و ساخت است که در برگيرنده فضاهاي داخلي و خارجي ساختمان است. طراحي کوچکترين و ساده ترين اتاق تا طراحي ساختمانهاي چندين طبقه و چند منظوره همه در يک کلام معماري ناميده مي شوند . تنها دغدغه معماران طراحي و ساخت فضاهاي کاربردي و بادوام نيست بلکه مبحث زيبايي و چشم نواز بودن فضاهاي طراحي شده و همچنين بهداشت و سلامت فضاها نيز از مهمترين مشغله هاي ذهني معماران است .
اولين و ابتدايي ترين کار معماران طراحي و نقشه کشي است اما آشنايي با جنبه هاب ساخت و ساز يک بنا اعم از محاسبه و تخمين هزينه ها ، محاسبه مطالح مورد نياز ، محاسبه نيروي انساني مورد نياز، تخمين مدت زمان مورد نياز براي انجام پروژه نيز ار ملزومات لاينفک معماري به شمار مي رود .
تاريخچه معماری درايران
هنر در ايران داراي قدمت بسيار زياد است و هنر معماري يکي از قديمي ترين هنرهاي ايران زمين است . رونق معماري ايران باستان مبين اين حقيقت است که ايران جز نخستين تمدن هاي شهرسازي و معماري بوده است . با توجه به مستندات تاريخي به جاي مانده مي توان دريافت که اين هنر در ايران قدمتي بالغ بر 5000 سال قبل از ميلاد داشته است .
انواع سبک های معماری درجهان
معماي داراي سبک ها زياد و مختلفي است که در ادامه به آنها اشاره خواهيم کرد .
معماری کلاسيک (Classical)
معماري کلاسيک را مي توان مادر تمام سبک ها ي معماري به شمار آورد . رعايت تناسب ابعاد ساختمان ها و شکوه و عظمت موجود در سبک معماري کلاسيک زمينه ساز ايجاد تحولات آينده به شمار مي رود .
سبک معماري کلاسيک را مي توان با استفاده از يک سري ويژگي هاي منحصزبفرد اين سبک تشخيص داد . از مهم ترين اين نشانه ها ساختمان هاي بزرک و وسيع ، استفاده از طرح حهاي منحني ، خميده و گرد و با لهخ طور کلي طراحي بنا هاي گرد ، وجود ستون هاي عظيم با کنده کاري هاي ارزشمند، استفاده از کنگره هاي لب ديوارها از خصوصيات برجسته سبک معماري مدرن هستند . بيشترين استفاده از اين سبک را مي توان در آمفي تأتر کولوسئوم و معبد پاتئون در رم و آکروپوليس مشاهده کرد .
معماري روم شرقي (Byzantine)
سبک معماري روم شرقي يا سبک بيزانس با به کار گيري موزاييکهاي براق و گنبدهاي بسيار زياد ، بيشترين ميزان توجه خود را روي اين مسئله متمرکز کرد تا با استفاده از اين ويژگي ها همگان را در زمان ظهورخود شگفت زده نمايد .
بسياري ازآثار به جاي مانده از از آن دوره شامل قصرهاي سلطنتي است که با استفاده از سبک معماري روم شرقي ساخته شده اند و داراي ويژگي هاي تجملاتي بسيار زيادي هستند . شکوه و ابهت معماري اين قصرها تلقين کننده قدرت پادشاهان آن دوره است . به جز قصرها ، مساجد و کليساهاي زيادي نيز با استفاده از اين سبک طراحي و ساخته شده اند .
سبک معماري روم شرقي را مي توان از تعداد گنبد هاي بسيار زياد و جزئيات تجملاتي بنا تشخيص داد . بيشترين کابرد اين سبک در مساجد استانبول ، کليساهاي جامع سينت مارکو در شهر ونيز بوده است .
معماری رمانِسک (Romanesque)
يکي از سبک هاي معماري قرون وسطي سبک معماري رومانسک يا رومي وار است از برجسته ترين ويژگي هاي اين سبک معماري عظمت ، وزن زياد و ساده بودن اين بناها است . اين بناها داراي ديوارهاي قطور و سنگين هستند . اين بناها غالبا پنجره هاي کوچک و ساده دارند و تزئينات داخلي آن ها چيزي در حد اشکال هندسي ساده بوده است .
توجه به ستون ها يکي از راه هاي شناسايي اين سبک است ستون ها در اين سبک از ضخامت زيادي برخوردارند .
انواع سبک های معماری در ايرانی
معماري ايراني از زمان ورود اسلام تا قبل از دوران معاصر را به چهار سبک تقسيم بندي مي کنند . اين سبک ها عبارتند از:
سبک خراساني ، سبک اصفهاني ، سبک آذري و سبک رازي . در ادامه به اختصار به توصيف هر يک از اين سبک ها خواهيم پرداخت .
سبک خراسانی
پس از ورود اسلام به ايران اولين سبک معماري در خراسان شکل گرفت . گروهي اين سبک را ادامه سبک پارتي دانسته اند و مساجد ساخته شده با اين سبک را به نام سبک شبستاني مي شناسند . در ادامه به برخي از مهمترين خصوصيات معماري سبک خراساني اشاره خواهيم کرد .
- سادگي تا حد ممکن يکي از خصوصيات بارز اين سبک است.
- کاربرد مصالح ساده و بعضا اوليه
- اجتناب از پيراستگي هاي غير ضروري
از مهمترين و مشهور ترين بناهاي به جاي مانده از اين سبک مي توان به مسجد جامع فهرج ، مسجد جامع اردستان ، مسجد تاريخانه دامغان ، مسجد جامع اوليه اصفهان ، مسجد جامع ابرقو ، مسجد جامع نائين ، مسجد جامع ميبد اشاره کرد .
سبک اصفهانی
مرکز پيدايش اين سبک همانطور که از نامش برمي ايد شهر تاريخي اصفهان . اصفهان از قديم الايام به دليل موقعيت خاص جغرافيايي خود داراي سابقه ديرينه تاريخي است . در ادامه به برخي از مهمترين ويژگي هاي سبک اصفهاني اشاره خواهيم کرد.
- استفاده از طرح هاي ساده و عمدتا به شکل مربع و يا مستطيل
- استفاده از اشکال هندسي ساده و خطوط شکسته
- رواج گوشه هاي پخ در نماي ساختمان ها
- استفاده از ابعاد و اندازه هاي يکسان که منجر به هماهنگي بناها مي شود
از مهمترين و به نام ترين بناهاي اين دوره مي توان به مسجد امام اصفهان ، مسجد شيخ لطف الله ، عمارت عالي قاپو و سر در و بازار قيصريه اشاره کرد .
سبک آذری
سومين سبک معماري در ايران پس از ورود اسلام سبک آذري است .از ويژگي هاي اين سبک مي توان به موارد زير اشاره کرد .
- ساخت بناهاي سترگ و عظيم
- توجه به تناسبات عمودي بنا
- ساخت ايوان با پلان مستطيل شکل
- تنوع بسيار زياد در زمينه طراحي و ساخت ايوان
- به کاربردن تزئيناتي مانند انواع گچ بري، کاشي کاري و استفاده از کاشي هاي نقش برجسته
- ايجاد سطوح ناهموار در تمامي بنا.
- به کارگيري تزييناتي از قبيل کاشي معرق موزاييک
از مهمترين و مشهور ترين بناهاي ساخته شده با سبک آذري مي توان به رصدخانه ي تاريخي شهر مراغه ، ارگ عليشاه در شهر تبريز ، تکيه و مدرسه امير چخماق ، بناي زندان اسکندر، مدرسه ي ضياييه در شهر يزد ، مسجد جامع شهر ورامين ، گنبد سلطانيه ، حرم امام رضا (ع) در شهر مشهد، مقبره ي شيخ صفي الد ين اردبيلي ، مسجد کبود تبريز، مدرسه ي امامي اصفهان ، مسجد جامع يزد ، مسجدگوهرشاد و بسيار بناهاي تاريخي ديگر اشاره کرد .
سبک رازي
چهارمين سبک معماري ايراني پس از ورود اسلام به ايران سبک معماري رازي است . اين سبک به استفاده از تمامي نقاط قوت سبک هاي پيشين يک شيوه معماري نوين و منحصر به فرد را معرفي کرد. در اين سبک معماري ساختمان از بنياد و پاي بست با مصالح مرغوب ساخته مي شدند و با استفاده از خشتهاي پخته کوچک و بزرگ و نازک وضخيم نماي بناها را ميآراستند.
از مهترين بناهاي به جاي مانده با اين سبک معماري مي توان به آثاري همچون مسجد جامع کبير قزوين ، مسجد جامع گلپايگان و غيره اشاره کرد .