همه چیز درباره تئاتر
تئاتر| theater
تئاتر ، از کلمه یونانی theatron مشتق شده و یکی از انواع هنرهای زیبا محسوب شده که به صورت مشارکتی و زنده انجام شده و بازیگران آن، یک رخداد واقعی یا تصویر ذهنی را در محلی خاص و معین اجرا می کنند. علاوه بر این، بازیگران و هنرمندان می توانند تجربه تئاتر را با استفاده از گفتار، موسیقی، ژست های خاص و موسیقی بهتر انتقال دهد.
به طور معمول، در تئاتر ، نمایش نامه یا کنسرت موسیقی اجرا می شود. علاوه بر این، ممکن است که تئاتر برای عموم به نمایش درآمده و یا بعد از اعمال تغییراتی ، برای یک گروه خاص اجرا شود. همچنین، اجرای این تئاتر در سالن های آمفی تئاتر در هوای آزاد تا اتاق های زیبا امکان پذیر است.
سرفصل های این مقاله شامل تئاتر چیست، تئاتر کمدی، تئاتر کودک، انواع ژانر در تئاتر، پانتومیم چیست،آموزش تئاتر،گریم تئاتر و انواع سبک های نمایشی هستند.
انواع تئاتر | types of theater
با توجه با اینکه تئاتر برای چه نوع مخاطبی ،با چه هدفی ، در کجا و با چه پیشینه ای اجرا می شود، انواع تئاتر متفاوتی خواهد بود. انواع تئاتر به اپرا، پانتومیم، طنز، شکم گویی(کلام بطنی یا شکم زبانی، یکی از هنرهای نمایشی محسوب میشود که در آن ، فرد با لبه های بسته سخن گفته و شنونده اینطور تصور میکند که صدا از محلی نزدیک یا از آن شخص شنیده می شود) ، تئاتر ستم دیده، تئاتر موزیکال، تئاتر کودک، تئاتر کمدی، تئاتر نوگرا، کنسرت رقص و.... بسیاری انواع دیگر تقسیم بندی می شود که در اینجا به دو مود از برجسته ترین آنها ، تئاتر کمدی و کودک، اشاره می کنیم:
تئاتر کمدی | comedy theater
کلمه کمدی ، از یک واژه یونان باستان که ترکیبی از revel یا village و singing است مشتق شده و تئاترکمدی ، نوعی سرگرمی است که در آن ، مخاطب را با تعریف کردن جوک های مختلف به خنده وادار می کنند. از نظر یونانیان باستان و رومیان، کمدی یک اجرای صحنه ای محسوب می شد و به دلیل پایان خوب و خوش ، بسیار مورد توجه آنها قرار گرفت. علاوه بر این، اصطلاح کمدی، در قرون وسطا توسعه یافته و اشعار روایی با پایان خوش و آرام تر را نیز در بر گرفت.
در اکثرکمدی ها تغییراتی در مولفه های شگفتی، ناسازگاری، درگیری، تکرار و تأثیر انتظارات مخالف ایجاد می شود تا کمدی حالت کمدی و خنده دار به خود گرفته و ژانرهای متعدد به وجود آید. یکی از این انواع کمدی ها، طنز (هجو) سیاسی است که در آن برای به تصویر کشیدن فساد افراد یا شرکت های معروف از کمدی طعنه آمیز استفاده می شود.
انواع دیگری از تئاتر کمدی وجود دارد که شامل کمدی تقلید( فرم و صورت ظاهری آن شبیه ژانرهای معروف بوده اما برای نقد کردن از عبارات طعنه آمیز استفاده می کند)، کمدی اسکروبال| Screwball، کمدی سیاه ، کمدی رفتاری، کمدی رمانتیک، طنز فلسفی و نژادی است.
تئاتر کودک
تئاتر کودک، تئاتر و اجرایی مشابه نمایش بزرگسالان است و معمولا، کوتاه و سرگرم کننده بوده و موارد و مسائل جدیدی را هم باید به کودک آموزش دهد. این تئاتر، دراماتیک بوده و ساختارهای تئاتر بزرگسالان مانند تحول شخصیت، گره گشایی وگره افکنی را نیز دارد.
نکته جالب در بحث تئاتر کودک این است که تئاتر با توجه به سن کودکان به دو بخش تئاتر دوره کودکی و نوجوانی تقسیم می شود. علاوه بر این، از آنجایی که هر کودک از سن سه سالگی شروع به آموختن می کند، بنابراین، هر کدام از این تئاتر ها می تواند تاثیر خاصی بر عقل و خرد آنها بگذارد. قابل ذکر است که هدف و ویژگی تئاترهای دوره کورکی و نوجوانی، آموختن شیوه کشف مسائل جدید است نه تعلیم دادن.
نکته مهم دیگر درمورد این تئاترها این است که آنها، باید بر اساس مسائل و مشکلات مربوط به کودکان باشد وتوسط بزرگسالان و یا خود کودکان به اجرا در بیایند بنابراین، کارگردان و نویسنده این نوع تئاتر ها باید داستان را به شیوه های متفاوتی روایت کنند تا برای آنها قابل پذیرش شود. در نهایت، داستان تئاتر باید به گونه ای شروع شود که ابتدا مخاطب را جذب نموده و سپس پیام را منتقل کند.
پانتومیم | Pantomime چیست
پانتومیم | Pantomime، که در زبان عامیانه panto نیز نامیده می شود، تاریخچه و سابقه طولانی در فرهنگ غرب داشته و در خارج از بریتانیا، به معنای تقلید است. پانتومیم| Pantomime ،نوعی کمدی موزیکال است که برای سرگرم کردن خانواده ها مورد استفاه قرار می گیرد. این کمدی، در انگلستان گسترش یافته و همچنان در مواقع خاصی مانند سال نو، به اجرا در می آید. علاوه بر این، دیگر کشورهای انگلیسی زبان نیز برای سرگرمی از آن بهره می گیرند.
پانتومیمی که امروزه و در دنیای مدرن طرفداران زیادی پیدا کرده ، با رقص های کوتاه، استفاده از طنز با داستان آزاد یا داستان های عامیانه وموسیقی و کمدی همراه است. در واقع در این حالت از پانتومیم| Pantomime، مخاطبان با بخش های خاص موسیقی همراهی کرده و عبارات برای خوانندگان آواز تکرار می شوند.
اصطلاحات رایج در تئاتر
معمولا ، در تئاتر نیز از اصطلاحاتی استفاده می شود که به کار سرعت بخشیده و به دلیل معنای مشترک، همه متوجه آن میشوند. برخی از اصطلاحات رایج در تئاتر عبارتند از :
به فردی که نقش اول تئاتر را برعهده میگیرد، آرتیست | artist گفته می شود.
محل نیم دایره ای که تماشاچی ها در ردیف های آن می نشیننند، آمفی تئاتر| amphitheater نامیده می شود.
وسایل تزیینی موجو در صحنه ، دکور نام دارد.
نورافکن، همان پروژکتور است.
حدف کردن بخش کوچکی از فیلم یا نمایش نامه، سانسور نام دارد.
به آرایش صورت هنرمندان و شبیه کردن آنها به نقش ، گریم یا چهره پردازی گفته می شود.
بازیگرانی که برای حضور در صحنه های تصادفی استخدام شده و در فیلم هیچ حرفی نمی زنند، سیاهی لشکر هستند.
مفهوم موضوع انتخابی داستان نیز سوژه نام دارد.
آموزش تئاتر
تئاتر ، یکی از حوزه ها و هنرهایی است که طرفداران زیادی داشته و با استقبال هنر دوستان نیز مواجه شده است. رشته تئاتر ، یکی از زیر گروه های رشته هنر بوده و چهار گرایش ادبیات نمایشی، نمایش عروسکی، بازیگری- کارگردانی و طراحی صحنه دارد . این رشته در برخی از دانشگا ه های کشور ارائه شده و یکی از شرایط اصلی تحصیل در آن، شرکت در آزمون عملی است. علاوه بر این، هر کدام از این گرایش ها دارای دروس عمومی و تخصصی بوده و افرادی که در این گرایش ها به صورت آکادمیک تحصیل می کنند باید مهارت های فردی خوبی داشته باشند.
علاوه بر دانشگا ه های هنر کشور، مرکز آموزش مجازی پارس نیز دوره آموزش تئاتر را برای افراد علاقمند و هنرمند مختلف معرفی و ارایه کرده است. این دوره شامل یک سری دروس مختلف جامع و آموزنده بوده و به شرکت کنندگان کمک می کند تا با اصول و تکنیک های تئاتر و انواع آن به طور کامل اشنایی پیدا کنند . از جمله مزیت های این دوره، اعطای مدرک تئاتر به شرکت کنندگانی است که در آزمون آنلاین نمره قبولی کسب کنند.
گریم تئاتر
به طور معمول، گریمی که برای تئاتر و اپرا و سینما استفاده می شود تفاوت داشته و اولی، با عنوان گریم صحنه و دومی با گریم اکران شناخته می شوند. اصول و تکنیک های انتخابی در هر دو نوع گریم مشابه بوده اما رنگ ها به گونه ای به کار گرفته می شوند که در نهایت، حجم و نمای گریم به طور کلی متفاوت خواهد بود. بنابراین، گریمی که برای تئاتر اعمال می شود باید در مقایسه با گریم سینما و عکاسی و تلویزیون غلیظ تر باشد.
از طرف دیگر، در سالن های تئاتر، فاصله تماشاچی و بازیگران زیاد و در حدود سه متر است و باید با توجه به این فاصله، مخصوصا در سالن های کوچک، از گریم سبک و رقیق استفاده کرد اما در صورتی که سالن نمایش وسیع باشد، وضعیت بر عکس می شود. البته این گریم تئاتر باید به گونه ای باشد که بازیگر را به هدفش رسانده و تاثیر نقش او را افزایش دهد. در این بین، بعضی از اساتید این فن معتقدند که گریم تئاتر گاهی ساده و کودکانه ست و به همین دلیل، گاهی ، آنچنان که باید مورد توجه قرار نمی گیرد.
انواع سبک های نمایشی در تئاتر
در دنیای هنرهای نمایشی، تئاتر، دارای انواع سبک ها و روشهای نمایشی است. قابل ذکر است که این سبک ها فقط مختص هنرهای نمایشی نبوده و شامل تمام هنرها می شود. انواع سبک های نمایشی در تئاتر عبارتند از :
اکسپرسیونیسم | Expressionism
از این سبک نمایشی، برای بیان احساسات ، تصورات و رویا ها و حالات درونی به صورت تکان دهنده و متضاد استفاده می شود. نمایشنامه نویس های اکسپرسیونیست ، غالبا فقط ویژگی های روانشناسی شخصیت اصلی نمایش را در نظر گرفته و از طریق ذهنیات او، حرف های خود را منتقل می کردند.
دادائیسم | Dadaism
آز انجایی که طرفداران این سبک نمایشی کاملا نهیلیست بودند بنابراین، نمایشنامه های آنها هم به نوعی غیرمتعارف و بی معنا بود و گاهی اوقات، تماشاچیان نسبت به آنها واکنش تندی نشان می دادند.
رومانتیسم | Romanticism
نکته مهم و اصلی که در این سبک نمایش بسیار مورد توجه و تاکید قرار گرفته این است که تجارب ذهنی و احساسات نسبت به منطق ، اهمیت بیشتری دارند. بنابراین، نمایش نامه نویس های این سبک، ترجیح می دهند همه چیز را آنطور که آرزو دارند، به همه نشان دهند.
رئالیسم | Realism
نمایش نامه نویس های این سبک، انسان و جامعه را زنده می داند و چیزهایی را جستجو می کند که زیر لایه زندگی هستند و سعی دارد که زندگی را طبق واقعیت نشان دهد. علاوه بر این، این گونه نمایشنامه ها بر اساس قوانین طبیعت و جامعه نوشته شده و پدیده های و رخدادهای انسانی را در قالب موقعیت محیطی و فردی خاص و هیجان انگیز به نمایش می گذارد.
سمبولیسم | نماد گرایی | Symbolism
از نظر طرفداران این سبک، واقعیت های عینی ارزشی نداشته و چیزهای نهفته و ذهنی و درونی واقعی تر هستند. از طرف دیگر باید برای بیان این حقایق از استعاره، نماد و یا اسطوره بهره گرفت تا احساسات برانگیخته شده و وقایع به درستی درک شوند.