مقاله آشنایی با بورس
تاريخچه (بورس)
حدود 500 سال پيش در يکي از شهرهاي بلژيک در مقابل درب منزل شخصي بنام (واندربورس) افراد گرد هم آمدند و به داد ستد اوراق بهادار مي‌پرداختند.
اولين بورس دنيا در شهر آنورس بلژيک شکل گرفت.
سابقه ايجاد بورس در ايران
در ايران ابتدا سال 1315 يک کارشناس هلندي و کارشناس بلژيکي به منظور بررسي و اقدام در مورد تهيه و تنظيم مقررات ناظر بر فعاليت‌هاي بورس اوراق بهادار به ايران آمدند که مطالعات آنها با آغاز جنگ جهاني دوم نيمه تمام ماند و در سال 1333 مجدداً تشکيل بورس اوراق بهادار در دستور کار قرار گرفت و وظيفه آن به اتاق بازرگاني صنايع و معادن و بانک صنعت معدن محول گرديد. و پس از 12 سال تحقيق و بررسي در سال 1325 لايحه آن به مجلس شوراي ملي ارسال گرديد در ارديبهشت 1345 تصويب و بورس تهران عملاً از سال 1346 با ورود سهام بانگ صنعت و معدن و شرکت نفت پارس فعاليت خود را آغاز کرد.
مزاياي سرمايه‌گذاري در بورس
نبود حد سرمايه مجاز: يکي از مزايايي که بورس براي افراد جامعه ايجاد مي‌کند امکان ورود به اين بازار با هر ميزان سرمايه مي‌باشد به عنوان مثال شما به راحتي مي‌توانيد با مبلغ 1.000.000 ريال تعداد از سهام يک شرکت بزرگ را خريداري کنيد. قابليت نقد شوندگي بالا: در شرايط عادي شما مي‌توانيد در کمتر از چند روز سهامی را خریداری یا بفرش برسانید و با ورود معادلات آنلاين حتي در کمتر از چند ساعت مي‌توانيد اقدام به ورود و خروج از بازار نمائيد.
بازده بالاتر: با توجه به رقباي بازارهاي سرمايه در ايران مي‌توان گفت که بازار سرمايه بيشترين بازدهاي را دارا بوده است.
.jpg)
تب گسترش بازار: با وورد تکنولوژي و دسترسي به اخبار شرکتها بالاتر آمدن سطح سواد و آگاهي مردم نسبت به بازار سرمايه که به عنوان عامل ناديدني باعث گسترش بازار امروز ايران شده است و تا به تعادل رسيدن آن گام‌هاي بسيار بزرگي را در پيش رو خواهد داشت.
مزاياي ورود به بورس براي شرکتها
اين سوال مطرح است که واقعاً چه دليل براي شرکتها وجود دارد که بخواهد خود را وارد اين بازار کنند؟ در اينجا مي‌توان به چند مزيت مهم اشاره کرد:
1-استفاده از معافيت‌هاي مالياتي: چنانچه با ورود شرکتها در بورس حداقل از 10% معافيت‌هاي مالياتي بهره‌مند مي‌شود و با انجام اقداماتي ديگر ميتواند پيش اين مقدار از معافيت مالياتي استفاده کنند.
2-امکان افزايش سرمايه بسيار ساده‌تر از حالتي است که شرکت در خارج از بورس به فعاليت مي‌پردازد.
3- انتشار اوراق قرضه: در حقيقت شرکتها ميتواند همانند دولت و بانکها دست به انتشار اوراق مشارکت زده و از اين طريق سرمايه لازم براي انجام طرح و پژوهاي خود را به دست آورند.
4- بروز رساني ارزشي واقعي شرکت: که در بازار با توجه به وجود عرضه و تقاضا در روزهاي کاري شرکت مورد ارزيابي قرار مي‌گيرد.
مفاهيم پايه
تعريف بازار بورس اوراق بهادار
بورس به عنوان يک بازار متشکل و رسمي است. که در آن سهام شرکتها و اوراق مشارکت تحت ضوابط و مقررات خاص مورد معامله قرار مي‌گيرد.
سهم چيست:
سرمايه يک شرکت به قسمتهاي مساوي تقسيم مي‌شود که به هر يک از اين قسمت‌ها يک سهم گفته مي‌شود.
انواع بورس:
بورس کالا، بورس فلزات، بورس کشاورزي، بورس اوراق بهادار، بورس اسناد خزانه در بورس افراد حقيقي و حقوقي (در قالب شرکت) توسط کار گزاران خود به داد و ستد مي‌پردازند اين خريد و فروش تابع قوانين خاص که براي همه جا هر مقدار سرمايه به صورت يکسان خواهد بود.
تامين مالي چيست؟
تامين مالي يا فایناس، يعني تهيه منابع مالي و وجوه لازم براي دامنه فعاليت شرکت که ايجاد ؛ راه اندازي ؛ طرح توسعه و درآمدزايي واحدهاي اقتصادي می باشد.
تامين مالي عمدتاً از طريق انتشار سهام، فروش اوراق قرضه، وام و اعتبار صورت مي‌گيرد.
ابزارهاي ويژه تامين مالي:
- سهام عادي
- سهام ممتاز
- اوراق قرضه
- اوراق مشارکت
- اوراق بهادار قابل تبديل
سرمايه‌گذاري چيست؟
منظور از سرمايه‌گذاري، صرف هزينه‌اي مشخص به همراه پذيرفتن ريسک براي کسب سود درآيند.
انواع بازار سرمايه
بازار اوليه:
در بازار اوليه شرکت براي اولين بار صادر شده و در معرض مبادله قرار مي‌گيرد.
بازار ثانويه:
شامل خريداران و فروشندگان سهام اوراق قرضه‌اي است که قبلاً انتشار يافته است. براي مثال که فردي سهام يا اوراق قرضه‌اي که پس از عرضه براي اولين بار توسط يک شرکت صورت گرفته. خريداري کرده باشد را بخواهد بفروشد بايد به بازار ثانويه برود.
انواع ارزش گذاري سهام
1-ارزش دفتري: ارزشي که بر روي ترازنامه ثبت مي‌شود. حقوق صاحبان سهام (سرمايه) بر تعداد کل سهام.
2-ارزش اسمي: ارزشي که آن را قانون تعيين مي‌کند و در ايران هر سهم 1000 ريال می باشد.
3-ارزش بازار: قيمت فروش سهام در بازار است که تابع عرضه و تقاضا مي‌باشد که قيمت آن در تابلو قيمت مشاهده مي‌گردد.
4-ارزش ذاتي: ارزش سهام با توجه به بازدهي آن در آينده و هر چه کسب سود آن در آيند بيشتر ارزش آن سهم بيشتر است.
مولفه‌هاي اصلي بورس
1- تالار بورس
جايي که کارگزاران به خريد و فروش سهام مي‌پردازند. و به دو تالار اصلي و فرعي تقسيم مي‌شود.
2-کارگزاراني
شرکتهاي که افراد براي خريد و فروش سهام بايد به آنها مراجعه کنند. چون معادلات فقط از طريق کارگزاران صورت مي‌گيرد.
وظايف کارگزاران
1-انجام معامله
2- اداره حساب سرمايه‌گذاري مشخص
3-مشاوره و راهنمايي و معرفي شرکت براي پذيرش در بورس
معيار انتخاب کارگزاران
1-قابليت انجام سريع سفارش مشتري
2- داشتن اطلاعات مربوط و کافي
3-داشتن سيستم‌هاي اطلاعاتي و کنترلي مناسب
3-فهرست رسمي بورس
شرکتهاي که قابليت معامله شدن در بورس را دارند. در اين فهرست موجود مي‌باشد. صدها شرکت در کشور وجود دارد ولی بورس فقط شرکتهاي حضور دارند که صلاحيت آنها تصويب شده باشد.
مزاياي بورس اوراق بهادار از ابعاد مختلف
1-بورس اوراق بهادار و اقتصاد
مهمترين هدف بازار سرمايه با اجراي فرايند سالم سازي و شفافيت، سرمايه افرادي که با هدف کسب سود و بازده معقول دارند، را به اشخاص حقوقي و واحدهاي اقتصادي که براي توسعه فعاليت‌هاي خود نياز به منابع مالي دارند را پيوند دهد.
2-بورس از ديد سرمايه‌گذاران و دارندگان دارايي مالي
1-خريد و فروش سهام و سود و بازده مناسب
2-قابليت نقدشوندگي بالا
3-پوشش در مقابل تورم
4-اطمينان از سرمايه‌گذاري به دليل شفافيت
5-اعمال حق راي و مشارکت در اداره امور شرکت
6- احساس مشارکت در امور توليدي و تجارتي
