مقاله آموزش خبر و خبرنگاری

مقدمه
از آغاز خلقت ، آگاهی از وقایع و رویدادهای جدیدی که پیرامون آدمی روی می دهند ، نیاز همیشگی او بوده است. این نیاز در دوران مختلف از طریق ارتباطات غیرکلامی مانند نقاشی، آتش و دود، و کلامی به شکل های گوناگون تامین شده است اما با پیدایش خط و نوشته و تاسیس رسانه های مکتوب و متعاقب آن رسانه های الکترونیکی (رادیو و تلویزیون) و در حال حاضر اینترنت و گسترش خیرکننده اشکال ”خبررسانی“ در مقایسه با گذشته تفاوت یافته و حساسیت و اهمیت آن بیشتر شده است.گرچه رسانه ها کارکردهای مختلفی چون آموزشی ، تفریح و سرگرمی و راهنمایی دارند اما بخش خبر و نیاز محسوس تر به اخبار در مقایسه با سایر بخش ها اهمیت آن را دو چندان کرده است. امروزه رسانه ها به خوبی از اهمیت انتشار اخبار در جذب مخاطبان آگاهی یافته و به همین جهت به تدریج خبررسانی به یکی از مهمترین وظایف آنان تبدیل شده است. صفحات مطبوعات و خصوصا روزنامه ها اکنون بیش از سایر مقولات مطبوعاتی دیگر نظیر گزارش، مصاحبه، مقاله و .... به خبر اختصاص می یابد. اخبار علمی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ورزشی اکنون بیشتر ستونها و صفحات مطبوعات را پر می کند و مطبوعات در رقابت با یکدیگر می کوشند تا با سرعت هرچه بیشتر اخبار مورد علاقه تعداد افزون تری از افراد جامعه را منتشر کنند. بنابراین اهمیت و جایگاه ”خبر“ در مقایسه با سایر بخش های مطبوعاتی ایجاب می کند تا آشنایی با خبرنویسی در اولویت بوده و نخستین گام کسانی باشد که وارد عرصه روزنامه نگاری می شوند.
چه چیزی خبر محسوب می شود؟
در هر دقیقه از روز، اتفاقات بیشماری در جهان روی می دهد. رسانه های خبری از میان این حوادث، تعدادی را انتخاب کرده و به عنوان خبر ارائه می دهند. و بدون وجود یک روش متداول و روال جاری در برخورد با این حوادث و اطلاعات بیکران، هیچ سازمان خبری نمی تواند درست عمل کند. هریک از اندیشمندان و صاحبنظرانیکه در عرصه ارتباطات فعالیت کرده اند با استفاده از تجربیات و دیدگاه و استنباطات خود در عرصه مطبوعات تعریف خاصی را برای خبر ارایه کرده اند که البته در رخبی موارد تا حدودی با هم تفاوت دانرد.روزنامه نگاران معمولاً برای خود، ضوابط و معیارهایی دارندکه با توجه به آن معیارها، وقایع «خبری» را از «غیرخبری» تمیز می دهند.این حقیقت دارد که ضوابط و معیارهای گزینش خبر، تحت تأثیر عوامل گوناگونی شکل می گیرد. از این رو آنچه به نام «خبر» ارائه می شود، حاصل تصمیم گیریهای مختلف است. این نیز حقیقت دارد که وقایع دنیای خارج، واقعی، عینی و تغییرناپذیرند؛ بنابراین با توجه به این اعمال نظرها، تصمیم گیریها و انتخابها،«خبر»واقعیت (Reality) را به صورت واقعیت نسبی (Relative) نشان می دهد درواقع رویداد و پیام باید دارای ویژگی ها و ارزش هایی باشد که به آن خبر بگوییم .از این ویژگی ها در عرصه خبر نویسی به نام ارزش های خبری یاد می شود. البته باید در نظر داشت که در ماهیت هر رویدادی ارزشهایی نهفته است اما همه این اویژگی ها نمی تواند جزء ارزش های خبری باشد از سویی نیز باید گفت که خبری که برای انتشار گزینش می شود باید حداقال دارای یکی از ارزش های خبری و یا تلفیقی از چند ارزش خبری باشد.

مقاله  آموزش خبر و خبرنگاری

ارزش های خبری کدامند؟
همانگونه که اشاره شد پیام باید دارای ویژگی هایی باشد که به آن بتوانیم خبر اطلاق کنیم بر همین اساس ارزش برای یک پیام قایل خواهیم بود تا به آن خبر گفته شود:
این ارزش ها عبارتند از:
1-شهرت(Fame/ Prominence)
اشخاص، اشیاء و نهادهایی که از شهرت و اعتبار بیشتری برخوردار هستند به همان میزان از ارزش خبری بالاتری برخوردارند البته شهرت شخص ممکن است حقیقی یا حقوقی باشد در هر صورت هر چه شاخص تر باشد ارزش خبری بیشتر است. علت مهم بودن شهرت در ارزش های خبری داشتن سندیت، اهمیت و ذهنیت برای خوانندگان است. خبر مسافرت رییس جمهور به استان آذربایجان شرقی و افتتاح نیروگاه در این استان از خبر مسافرت یک وزیر به همین استان و افتتاح یک سد مهمتر است.( در صورت ارجح نبودن سایر ارزش های خبری) دیدگاهی منتقدانه در این زمینه وجود دارد و آن این است که خبرها مردم عادی را پوشش نمی دهند چونکه اینان از شهرت برخودار نیستند روزنامه نگاران فقط به شماهیر آنهم بیشتر از نوع قدرتمند و قدرتمدار آنان می پردازند حال آنکه قهرمانان واقعی مردم هستند
مثال: معاون اول رییس جمهور در همایش کانون های فکر: دولت احمدی نژاد از کانون های فکر حمایت می کند.
خبرگزاری ایسنا: دکتر پرویز داودی معاون اول رییس جمهور گفت: دولت نهم با توجه به توانی که در اختیار دارد از کانون های فکر حمایت می کند.
وی با مبارک دانستن تقارن هفته بسیج با همایش کانون های فکر افزود:...

2-بزرگی کثرت و فراوانی ( تعداد و مقدار)(Magnitube)
این ارزش خبری به طور عمده اعداد و ارقام را شامل میش شود و هرچه حجم و آمار بیشتر باشد ارزش خبری بیشتر است ارزش خبر سانحه تصادف و کشته شدن 7 نفر بیشتر از خبر سانحه تصادف و کشته شدن دو نفر است مثال:2 میلیون و 700 هزار دانش آموخته دانشگاهی بیکارند دبیرکل مجمع متخصصان ایران با اعلام این خبر افزود: بر اساس برآوردهای انجام شده از 4 میلیون ایرانی ساکن در خارج از کشور 60 درصد دانش اموخته دانشگاه ها هستند که باید زمینه جذب آنان که در نوع خود از تخصص های بالایی نیز برخوردارند، فراهم شود.
3-درگیری ( اختلاف و منازعه، حوادث ، برخورد آراء)(Confict)
این گونه از رویدادها حاوی برخوردهایی هستند که در شکل های مختلف جلوه گر می شوند و بین افراد، گروه ها، ملتها و کشورهای مختلف صورت می گیرد.اخبار مربوط به سرقتها، جنگ ها، قتل ها ، تصادفات، زلزله و آتشفشان ها و نظایر آن از این جمله هستند مثال: حل اختلاف هسته ای ایران از طریق مذاکره مستقیم .
خبرگزاری فرانسه: دو تن از سناتورهای آمریکایی خواستار حل اختلاف فناوری هسته ای ایران از طریق مذاکره مستقیم شدند.
مثال: اعتراض دانشجویان دانشگاه آزاد برای حل مشکل صنفی به خیابان کشیده شد.
گروه اجتماعی- تجمع صنفی دانشجویان دانشکده فنی مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی تهران که ظهر دیرو.ز آغاز شده بود، به بیرون از دانشکده فنی کشیده شد
4- مجاورت(Proximity)
مجاورت جغرافیایی که توجه و حساسیت را برمیانگیزاند و مجاورت معنوی( زبان ، دین ، ملیت و اشتراکات)
خوانندگان و مخاطبان مایلند که ابتدا خبرهای مربوط به محله، شهر، کشور و کشورهای همجوار خود را برای خواندن در اولویت قرار دهند مجاورت ممکن است به صورت جغرافیایی، معنوی ، فرهنگی ، هنری، صنفی ، تحصیلی و حتی به صورت جنسیتی باشد مثال: یک سوم اعضای هیئت علمی دانشگاه ها زن هستند.
تهران- خبرگزاری مهر- به رغم این که در دهه های گذشت زنان نقش کمرنگی در عرصه های مختلف علمی و فرهنگی داشته اند امروزه بیش از یک سوم اعضای هیئت علمی دانشگاه های علوم پزشکی در تصاحب زنان است.
دکتر محمد علیپوری دبیر ستاد رفاه اعضای هیئت علمی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اعلام این مطلب افزود:
5-استثناء و شگفتی (Oddity)
این نوع خبرها از نظر کم سابقه بودن، غیرعادی بودن ، نادر بودن، و عجیب بودن دارای ارزش خبری هشتندمانند تولد گوساله دو سر، قدبلندترین فرد جهان، کسب مقام نخست در المپیاد های جهانی توسط دانشجویان ایرانی از ان جمله اند.
مثال: رییس جهاد دانشگاهی کشور: نخستین حیوان شبیه سازی شده در ایران تا پایان امسال متولد می شود خبرگزاری ایسنا: رییس جهاد دانشگاهی کشور گفت: امیدواریم بتوانیم تا پایان امسال ، خبر تولد نخستین جیوان شبیه سازی شده توسط پژوهشگران این نهاد علمی را به مردم شریف ایران بدهیم.
6- تازگی و زمان (Timelyness)
هرچه زمان وقوع رویداد تا انعکاس خبر کمتر باشد ارزش خبری بیشتر است. در دنیای امروز که رقابت بین مطبوعات بسیار زیاد است روزنامه هایی موفق تر هستند که حاوی اخبار تازه تر و به موقع باشند
عضو بسیج دانشجویی دیروز از تشکیل پارلمان دانشجویی حمایت کرد.
ایسنا: عضو شورای تبیین بسیج دانشجویی دانشگاه های استان تهران روز گذشته با حمایت از پارلمان دانشجویی بر غیر دولتی بودن آن تاکید کرد.
7-دربرگیری(Impact)
یک رویداد هر چه بر افراد و گروه های بیشتر در یک جامعه تاثیر بگذارد اعم از تاثیر مثبت یا منفیف مستقیم یا غیرمستقیم دارای ارزش خبری بیشتری است مانند خبر بازگشایی مدارس سراسر کور، خبر در مورد وام دانشجویی و نظایر از آن جمله اند.
مثال های خبر نویسی:
-هدایت صحیح افکار عمومی امنیت پایدار در جامعه ایجاد می کند( در برگیری)
توقف سیر عمودی تصافات بعد از 12 سال(تازگی)
20هزار میلیارد ریال برای توسعه آذربایجان شرقی اختصاص یافت( مجاورت)
اجماع نظر مشترک کشورهای حاشیه خزر(مجاورت)
برگزاری جشن ازدواج 400زوج شاهد و ایثارگر استان( مجاورت-فراوانی)
دهکده مهارت در 10 استان کشور ایجاد می شود(فراوانی- دربرگیری)
نیمی از کاررگان جهان در فقر زندگی می کنند( فراوانی دربرگیری)
ایجاد بیش از 18 هزار شغل در آذربایجان شرقی(فراوانی-دربرگیری-مجاورت- استثناء- تازگی)
ورود 299 تن طلای قاچاق به کشور( فراوانی- شهرت- استثناء- برخورد)
150هزار کنکوری مجاز انتخاب رشته می کنند(فراوانی- دربرگیری)
استعفای همزمان دو وزیر (شهرت- برخورد)
عبدالله گل رییس جمهوری ترکیه(شهرت- مجاورت معنوی- تازگی)
تروریست به خانه ات برگرد(برخورد-دربرگیری- شهرت)
در حوادث ، تازه های علمی و پزشکی ، باستان شناسی : تازگی
در نشریات سیاسی ، هنری و ورزشی: شهرت برخورد
در نشریات اقتصادی : فروانی- دربرگیری
در نشریات علمی :استثناء و تازگی

کلید خبرنویسی کجا قرار دارد؟
اگر ارزش های خبری به اخبار شکل می دهند“ عناصر خبری ” اخبار را به نمایش می گذارند و این عناصر خبری کلیدی برای خبرنویسی به شمار می روند.
1-که(چه کسی) (Who)شخص یا اشخاص و اشیایی که در واقعه و رویداد شرکت یا مداخله دانرد یا به نحوی با آن ارتباط دارند
2- کی( When)زمان وقوع رویداد
3-کجا(Where) مکان وقوع رویداد
4-چه( ماهیت- چه چیزی) (What)آنچه که رویداد را تشکیل می دهد و موضوع و نوع واقعهو ماهیت آن را مشخص می کند
5-چرا(Why) علت و انگیزه ای که سبب وقوع رویداد شده است
6-چطور- چگونه(How) نحوه وقوع رویداد و تریکب و کیفیت آن را توصیف و تشریح می کند
البته باید یادآور شویم بین عناصر خبری و ارزش های خبری رابطه مستقیم وجود دارد:
چه کسی با شهرت- چه چیزی با دربرگیری، شگفتی و فراوانی-کجا با مجاورت- چه وقت با تازگی
خبرنگار کارآزموده هر گاه می خواهد رویدادی را به خبر تبدیل کند تلاش می کند تا هر شش عنصر فوق را در خبر و گزارش خود لحاظ کند .در نظر گرفتن این عناصر به غنای خبر می افزاید و تصویر جامعی از رویداد را به مخاطب ارایه می کند و در واقع خبرنگار برای آنکه بتواند خبر جامعی را ارایه دهد در برابر هر رویداد این شش پرسش را برای تکمیل خبر، از دیگران می پرسد تا خبری کامل و بی نقص تهیه کند.
مثال ها: وزیر امور خارجه عازم دهلی نو شد- وزیر امور خارجه امروز عازم دهلی نو شد-وزیر امور خارجه امروز برای مذاکره در مورد بحران کشمیر عازم دهلی نو شد
پاره ای نکات مهم: تنها در صورتی می توان از نام و نام خانوادگی یک فرد در آغاز خبر استفاده کرد که ذکر نام وی تداعی چهره او را در ذهن مخاطب ایجاد کند-روزنامه نگاران در مواردی که عنصر چه چیزی از ویژگی های فراوانی و دربرگیر برخوردار است از آن به عنوان عنصر جذاب خبر در پاراگراف اول استفاده می کنند.-عنصر کجا از لحاظ مجاورت در دو شکل جغرافیایی و معنوی بروز می کند- عناصر خبری چرا و چطور جنبه های تحلیلی و توصیفی رویدادها را تبیین می کنند

تعریف خبر:
حال با اطلاعاتی که داریم می توانیم تعریف جامع تری از خبر ارایه دهیم:
خبر گزارش واقعی از یک رویداد عینی است که دارای یک یا چند ارزش خبری بوده و توسط عوامل درون سازمانی و برون سازمانی شکل می گیرد.
عوامل تاثیرگذار بر خبر:
، در ماهیت هر رویداد تعدادی از «ارزشهای خبری» به نسبتی نهفته است. ارزشی که هر رویداد واقعی در ماهیت خود دارد. عینی ثابت و تغییرناپذیر است. درحالی که آنچه به نام «خبر» در روزنامه چاپ می شود و یا از طریق رادیو وتلویزیون پخش می شود، حاصل تاثیر عوامل گوناگونی است.که واقعیت را به صورت واقعیت نسبی نشان می دهد.
از لحظه ای که یک رویداد شکل می گیرد تا لحظه ای که به صورت «خبر» منتشر می شود افراد گوناگونی در انتخاب و نحوه ارائه خبر آن رویداد دخالت و تصمیم گیری می کنند. در حالی که ارزشهای خبری نهفته در رویداد ظاهراً از عوامل تعیین کننده در ارائه خبر یک رویداد به شمار می آیند. اما عوامل دیگری نیز نقش خود را به صورت آشکار یا نهان ایفا می کنند. این عوامل که تحت تاثیر فرهنگ و نظام حاکم بر هر کشور قرار دارند و بر فرآیند تهیه، انتخاب و ارائه خبر اثر می گذارند، به اختصار عبارتند از:
1. عوامل درون سازمانی: این عوامل که در درون یک سازمان خبری وجود دارند. و بر نحوه انتخاب، تهیه و ارائه خبر اثر می گذارند. شمال اعمال نظر مدیریت موسسه به صورت آشکار یا نهان (سیاست خبری) جامعه پذیری کارکنان موسسه خبری با توجه به معیارها و ارزشهای اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، مذهبی، فرهنگی، و غیره اعمال نظر شخصی خبرنگار بر اساس باورها، نگرشها و اعتقادات او، مسائل فنی روزنامه (میزان جا در صفحه) و غیره است.
2. عوامل برون سازمانی: عواملی که از خارج سازمان بر فرایند خبر تاثیر می گذارند، شامل محدودیتهای قانونی، اعمال نفوذ اشخاص حقیقی و حقوقی (خصوصی یا دولتی)، منابع خبری (روابط عمومی)، صاحبان آگهی، گروههای فشار، خوانندگان روزنامه و غیره است.
در اصل، روزنامه نگار باید یک رویداد خبری را بی طرفانه گزارش کند. اصل عینیت را رعایت کند همانند یک پستچی ناقل پیام خبری باشد و کوشش کند واقعه را به همان شکلی که اتفاق افتاده گزارش کند. و نه به صورتی که خود او، سردبیر و یا افراد دیگر مایلند اتفاق افتاده باشد. همان طورکه می دانیم «عینیت» (Objectivity) یک مفهوم نسبی است که تحت تاثیر عوامل گوناگون قرار می گیرد. بنابراین «عینیت» مطلق تصوری بیش نیست. در الگوی های ارتباطی، به این اعمال نظرها که خود آگاه یا ناخودآگاه صورت می گیرد. «پارازیت» یا «اختلال» می گویند. بنابراین، اعمال نظر خبرنگار و یا مدیر روزنامه درکوچک و بزرگ کردن واقعه ای که استحقاق و ارزش آن را ندراد. یک نوع اختلال محسوب می شود. با همه این احوال، روزنامه نگار می کوشد، یک واقعه را همان طوری که اتفاق افتاده است و استحقاق و ارزش آن را دارد، گزارش کند. و از تاثیر عوامل گوناگون حتی الاامکان بکاهد. به عبارت دیگر، کوشش روزنامه نگاران بر این باشد که خبر را به نظر گرفتن ارزشهای نهفته در خبر گزارش کنند و نه با ارزشهای ساختگی و یا اعمال نظرهایی که خبر را به یک داستان تخیلی تبدیل می کند.

حال خبر را چگونه تنظیم کنیم؟
با اطلاعاتی که اکنون داریم بهتر می توانیم تشخیص دهیم که چه رویدادی می تواند خبر باشد . قبل از آنکه وارد بحث تنظیم خبر و سبک های آن شویم بهتر است با ارکان خبر آَشنا شویم.
ارکان خبر:
الف- تیتر
ب- لید
ج-بدنه و متن
د-سابقه

لید (Lead)چیست؟
لید قسمت اول خبر را در سبک خبرنویسی هرم وارونه را لید می گویند که خواننده را به خواندن متن ترغیب می کند لید مهمترین قسمت خبر است که با حداقل کلمات بیان می شود حداکثر از 30 واژه تجاوز نمی کند حداکثر در دو جمله است و وظیفه هدایت کردن و کشاندن مخاطب را به خواندن متن خبر را بر عهده داردروشن ، ساده و قابل فهم نوشته می شود و از تکرار ولژه ها خودداری می شودو شروع آن با عنصری است که خواننده را جلب می کنددرلید به عناصر خبری پاسخ داده می شود و براساس اینکه کدام عنصر خبر ارزش خبری بیشتری دارد می توان لید را بر همان اساس تنظیم کرد.
انواع لید:
الف- از نظر شروع مطلب و برجسته سازی عناصر خبری
لید که: رییس جمهوری گفت:
لیدکجا: تهران حمله ارتش روسیه به چچن را محکوم کرد
لید چه: شکلی از فعل یا حالت مصدری آن که سخت ترین نوع لید است اما جذابترین آن به شمار می آید
مانند: انفجار گاز در یک کارگاه 5 کشته بر جای گذاشت
لیدکی:توصیه می شود لید با امروز، دیروز و فردا شروع نشود مگر مثل: فردا نتایج کنکور سراسری 2/1 میلیون نفر اعلام می شود
لید چرا: بر اثر سقوط بهمن در جاده هراز دو اتوبوس به دره پرتاب شدند
لید چگونه: با سخنان وزیر علوم، تحقیقات و فناوری دومین سمینار آسیب شناسیاموزش عالی کشور آغاز به کار کرد
ب- انواع لید بر اساس محتوا:
-لیدهای تک موضوعی
-( لیدهای ساده)
-لیدهای عمقی از کل به جزء مانند: لایحه اصلاح طلاق در مجلس به تصویب رسید بر اساس این لایحه زنان.............
-لیدهاینقلی ( مستقیم- غیرمستقیم-تاکیدی(نقل قول جزئی ))
مستقیم: رییس کل بانک مرکزی گفت:“......“ جمله عینا نقل قول می شود
غیر مستقیم : رییس کل بانک مرکزی خبر از پرداخت ارز به قیمت 400 تومان به واردکنندگان کالا داد
نقل قول جزئی: یک کلمه یا معدودی کلمه را داخل گیومه می گذاریم
رییس کل بانک مرکزی خبر از ”شکوفایی اقتصادی“ در سال جاری داد.
لید تمثیلی ” عاقبت جوینده یابنده شود“ این شعار کاوشگران اداره باستانشناس است که روز گذشته ....

لید سوالی ( بیشتر در گزارش) با اغاز سال تحصیلی دانشجویان غیربومی از خود می پرسند آیا بازهم برای دریافت سهمیه خوابگاه مشکلی خواهند داشت؟
لید توصیفی( در اخبار فرهنگی و هنری در مجلات و نشریات غیرخبری) سیاوش قرمز ، تهمینه آبی روشن در فضای مه آلود در نمایشگاه هنری ....
لیدهای چند موضوعی:
- لیدمتراکم: یک سری از اطلاعات که مرتبط به هم هستند به خواننده منتقل می کنیم.
100 کشته، 20مجورح و 10 میلیارد ریال خسارت در نتیجه زلزله 4 ریشتری امروز تهران گزارش شد
- لیدفهرستی: ارزش اطلاعات با هم برابر است مثل مصوبات جلسات هیئت دولت و مجلس
- لید مقایسه ای : بین دو رویداد مقایسه می شود
در حالی که بسیاری از مردم ساکن جنوب تهران در بی آبی به سر می برند، سازمان آب و فاضلاب این شهر از قطع آب مصرف کنندگان پرمصرف مناطق اعیان نشین تهران خودداری می کند
- لیدتاریخی:در این نوع لید ضمن یادآوری سابقه رویداد با ذکر تاریخچه ای که به حادثه گنونی منجر شده می توان علاقمندی مخاطبان را تحریک کردکه در اخبار حوادث معمول است
- لیداستنباطی: در این لیدها غالباً استنباط روزنامه نگار از رویداد، عنصر اصلی را تشکیل می دهد. نکات مهم در تنظیم لید:
- مکان و محل وقوع خبر حتما اشاره شود
- در لید نباید اسم به کار برد مگر آنکه خواننده به محض خواندن اسم آن را بشناسد
- از تکرار کلمات ، استفاده از کلمات خارجی و نامفهوم خودداری شود
-هر چه منابع خبری بیشتر باشد تنوع خبری بیشتر است
- لیدهای پرمحتوا و کم محتوا
- لید بی محتواارزشهای خبری را داراست و به عناصر خبری پاسخ می گوید ولی مهمترین قسمت خبر نیست شروع خبر است ولید پرمحتوا تمام اطلاعات در لید گفته می شود ولی ما باید از هردوی اینها پرهیز و لید مناسب را انتخاب کنیم.
- تفاوت مقدمه با لید: مقدمه حاوی مطالب کلی در ارتباط با موضوع است اما لید مهمترین قسمت و یا خلاصه مهم ترین قسمت رویداد که دارای یک یا چند ارزش خبری است
- لید 20 تا 30 واژه دارد البته در خبر تحلیلی استثناء داریم
- با خواندن لید به راحتی می توان تیتر را به دست آورد
مفاهیم اساسی در خبر:
- درستی خبر( اگر مطالعه قبلی نداشته باشیم )
- روشنی خبر( میزان تسلطی به زبانی که خبر را می نویسیم نشان می دهد)
- جامعیت خبر(به ابهامات پاسخ داده می شودمانند استفاده از آرشیو و..)
انواع سبک های تنظیم خبر:
- سبک هرم وارونه (Inverted Pyramid )؛
درسبک هرم وارونه قاعدة هرم حاوی جذابترین ، ودر بسیاری از مواقع، حاوی مهمترین بخش خبر (به شکل نگاه کنید) است و نوک آن _ بخش انتهایی _ حاوی بی اهمیت ترین بخشهای ماجراست.
در واقع درسبک هرم وارونه مطالب با توجه به میزان اهمیت آنها از بالا به پایین تنظیم می شوند.
گفتنی است که تعیین چگونگی پاگرفتن این سبک خبرنویسی یک علت تاریخی مطرح می کنند گفته می شود که اختراع تلگراف بیشترین تأثیر را بر شکل گیری و تکوین سبک هرم وارونه گذاشت. پس از کشف تلگراف، روزنامه نگاران و به ویژه روزنامه نگاران آمریکایی، هنگام بروز جنگ داخلی درآمریکا به هنگام مخابرة خبر از ترس قطع ارتباط تلگرافی اصل مطلب را ابتدا مخابره می کردند وسپس اگر ارتباط قطع نمی شد، سایر جزئیات خبر را مخابره می نمودند.
در هر حال، همانگونه که گفته شد، پاراگراف اول (لید) در سبک هرم وارونه اصلی ترین بخش مطلب را در خود جا می دهد و سایر پاراگرافها به ترتیب اهمیت به دنبال پاراگراف اول می آیند. این توالی و چیدن مضامین و به عبارت بهتر طبقه بندی مضامین، در عین حفظ رابطه منطقی میان اجزای خبر باید از مهمترین و اصلی ترین اجزای اطلاعات به طرف بی اهمیت ترین بخشهای مطلب صورت پذیرد.
تأکید این نکته ضرور ی است که: سبک هرم وارونه عمدتاً به دو منظور مورد استفاده قرار می گیرد و مقبولیت دارد:
شیوة طبیعی نقل وقایع؛ چنانکه مردم درخبر دهی به یکدیگر از همین شیوه وسیاق پیروی می کنند.
مشخص شدن سریع تکلیف خواننده با متن: خواننده به محض خواندن پاراگراف نخست، اگر تمایلی به خواندن موضوع حس کند، بقیه مطلب را خواهد خواند و به این ترتیب وقت او تلف نخواهد شد.
سایر مزایای تنظیم خبر به سبک هرم وارونه:
الف- چونکه اصل مطلب درپاراگراف اول (لید) می آید کار تیتر زدن هم آسان می شود؛
ب- اگر به دلیل تراکم مطلب قرار باشد که از متن خبر کاسته شود، حذف پاراگرافهای بعد که حاوی مطالب بی اهمیت تر هستند، امکان پذیر است. مزیت دیگر سبک هرم وارونه این است که به سبب اختصار و ایجازی که دارد، جای کمتری در روزنامه می گیرد و به این ترتیب جا برای سایر خبرها باز می شود و این امر به تنوع مضمونی روزنامه کمک می کند ضمن اینکه خبرهای بلند و طولانی اساساً خوانندگان کمتری دارند. در میان روزنامه نگاران این یک اصل پذیرفته شده است که افزایش پاراگرافها با تعداد خوانندگان دقیقاً رابطه معکوس دارد یعنی که هر چه تعداد پاراگرافها بیشتر شود خوانندگان آن کمتر خواهند شد. صفحه آرایان هم از مطالبی که با سبک هرم وارونه تنظیم می شوند، بیشتر استقبال می کنند زیرا که این اخبار هم در هنگام تراکم مطلب، قابل کوتاه شدن هستند و هم به زیبایی صفحات کمک می کنند هر چند که بستن صفحات با خبر های کوچک برای صفحه آرایاندشورا تر است. شایان ذکر است که سبک هرم وارونه به رغم همة مزایای آشکاری که دارد، دارای معایبی نیز هست.

معایب سبک هرم وارونه:
- خبر نگار به خاطر قدرت مانوری که این سبک از نظر جابه جایی عناصر خبری به او می دهد، قادر به اعمال نظر می شود؛
- خواننده چونکه اصل مطلب رادر پاراگراف نخستین خبر، خوانده است، ممکن است که از مطالعةبقیة خبر منصرف شود؛
- آنچه در پارگراف اول ( لید) آمده است، دوباره درخبر تکرار می شود.
کاربرد سبک هر م وارونه:
روزنامه نگاران از سبک هرم وارونه برای تنظیم خبر های مربوط به سمینارها، سخنرانیها و اخبار روزمره بهره می گیرند. یک نمونه برای تنظیم خبر به سبک هرم وارونه:
تقاضا برای نفت اوپک در سه ماهه دوم سال میلادی جاری صد هزار بشکه در روز کاهش خواهد یافت.
بر اساس تازه ترین گزارش دبیرخانه اوپک، در حالی که تقاضای جهانی برای نفت در سه ماهه اول سال جاری با صد هزار بشکه افزایش به 55/65 میلیون بشکه در روز خواهد رسید، درخواست برای نفت اوپک کاهش خواهد یافت و به سطح 3/23 میلیون شبکه در روز می رسد. به این ترتیب روند کاهش سهم اوپک از بازار جهانی آنچنان ادامه خواهد یافت. میانگین تقاضا برای نفت خام اوپک در سال جاری 62/24 میلیون بشکه در روز پیش بینی شده است که از میانگین سال گذشته کمتر است.
همچنین دبیر خانه اوپک در مورد تقاضای جهانی نفت در سال جاری پیش بینی هایی کرده است

ثبت نام دوره آموزشی خبرنگاری

نظرات و دیدگاه ها

۷ روز هفته ۲۴ ساعته پاسخگوی شما هستیم.
کلیه حقوق مادی و معنوی برای وب سایت مرکز آموزش مجازی پارس محفوظ است.
طراحی و توسعه با توسط تیم IT در پارس