مقاله 5 مرحله تولید چندرسانه‌ای
با توجه به رشد روزافزون علم و آموزشهای کوتاه مدت، مرکز توسعه آموزشهای مجازی پارس با هدف بالا بردن سطح علمی و کمک به تحقق این امر مقاله 5 مرحله تولید چندرسانه‌ای را طراحی و در دسترس علاقمندان قرار داده است .
5 مرحله تولید چندرسانه‌ای
نکاتی را در مورد تولید یک خبر چندرسانه‌ای بیان می‌کند:
1- انتخاب موضوع
بهترین گزارش چندرسانه ای، گزارشی است که چند بعدی باشد. فیلم، جلوه‌های گرافیکی مناسب، نقل قول‌های طلایی، صداهای ضبط شده و عکس لازمه‌های یک گزارش خوب است. چندرسانه‌ای‌ها از تمام قدرت هر رسانه بهره می‌گیرند تا ماجرا را به بهترین نحو روایت کنند و خواننده را جذب کرده و تا پایان با خود همراه کنند.
گزارش‌های چندرسانه‌ای معمولا غیرخطی هستند. در این حالت شما به خواننده یا بیننده اجازه می‌دهید هر کدام از قسمت‌های گزارش را که می‌خواهد انتخاب کند و در هر زمانی که می‌خواهد مطلب را ببیند یا بخواند.
در حالی که که موضوع خود را انتخاب می‌کنید، به این نکته توجه داشته باشید: از فکر کردن به « قسمت اول»، « قسمت دوم» و … گزارش خودداری کنید و در عوض به « این قسمت»، «آن قسمت» فکر کنید و بعد رسانه مناسب برای روایت هر قسمت از گزارش خود را انتخاب کنید. ماجرا را به صورت خطی در ذهن خود تعریف نکنید.
اطلاعات ابتدایی را گردآوری کنید
پیش از آنکه کار را شروع کنید، تا آنجا که امکان دارد اطلاعات جمع آوری کنید و همه را در یک طرح اولیه (یک طرح کلی از گزارش) بگنجانید، سپس از بطن آن، مهمترین قسمت‌های ماجرا را برای ساخت چندرسانه ای انتخاب کنید. این بدین معنی است که باید با منابع مختلف مصاحبه اولیه داشته باشید، برای مراحل انجام کار پیش‌بینی‌های لازم را کرده و منابع مکتوب و اینترنتی مرتبط با موضوع را بررسی کنید. منابع تصویری لازم – عکس، فیلم، نقشه و گرافیک – را جمع آوری کنید تا در مراحل بعدی بتوانید از آن‌ها استفاده کنید. تمام انواع کارهایی که پیش از این بر روی موضوع انجام شده است را بررسی کنید.
2- طرح تصویری گزارش
طرحی برای سازماندهی گزارش قبل از اینکه به گزارش ماجرا بپردازید، یک طرح تصویری گزارش تهیه کنید. طرح تصویری کمک می‌کند که:
– با توجه به منابعی که در دسترس دارید، عناصر گزارش را تعریف کنید.
– گزارش را سازماندهی کنید.
– برای هر بخش از گزارش چه رسانه‌ای را انتخاب کنید.
– شکاف‌های احتمالی موجود در گزارش را مشخص کنید.
– منابع و تجهیزات مورد نیاز برای تمام کردن گزارش را مشخص کنید.
عناصر را تعریف کنید
گزارش را به بخش‌های منطقی غیر خطی تقسیم کنید. غیرخطی یعنی اینکه مخاطب به جای اینکه مجبور باشد روند گزارش را بدون تغییر طی کند، خود بتواند از بین عناصر استفاده شده در گزارش انتخاب کند. بخش‌ها می‌توانند اینگونه باشند:
– پاراگرافی که نقطه تمرکز گزارش را توضیح می‌دهد – «ناتگراف».
– شرح حال شخصیت‌های اصلی
– وقایع اصلی
– فرایند چگونگی انجام یک کار
– موافقان و مخالفان
– پس زمینه موقعیت
– مسائل دیگری که از ماجرا بر می‌آید
* از تفکر خطی بپرهیزید
رسانه را مشخص کنید
مشخص کنید هر بخش از گزارش را با کدامیک از ابزارهای رسانه‌ای می‌توان به بهترین نحو ارائه کرد.
فیلم: فیلم بهترین ابزار برای به نمایش درآوردن یک ماجرا است. استفاده از ویدئو مخاطب را به نقطه اصلی ماجرا می‌برد و صدا و تصویر شخصیت اصلی را منتقل می‌کند.
صدا: صدای خوب و تاثیرگذار، به تصاویر و فیلم‌های ویدئویی ساکن جان می‌دهد. صدای بد می تواند فیلم را بدتر از آن چیزی که هست، نشان دهد و حتی ممکن است حداقل حس عکس‌های ساکن را نیز خراب کند. صدا را به تنهایی به کار نبرید.
متن: از متن می‌توان برای ارائه پیشینه یک ماجرا، توضیح فرایند وقایع یا گزارش یک رخداد استفاده کرد. اغلب زمانی که اطلاعاتی را نمی‌توان از طریق رسانه انتخاب شده منتقل کرد، از متن استفاده می‌شود.
گرافیک متحرک: با استفاده از گرافیک متحرک می‌توان چگونگی انجام کاری را نشان داد. گرافیک جایی می‌رود که دوربین نمی‌رود؛ درون سلول‌های انسان یا میلیون‌ها مایل در فضا. گاهی اوقات گرافیک حتی می‌تواند ابزار رسانه‌ای اصلی گزارش باشد و دیگر ابزارها نقش حمایتی داشته باشند.
نقشه: نقشه می‌تواند برای نمایش موقعیت مکانی استفاده شود. ممکن است یک نقشه شامل اطلاعات دیگری نیز باشد.
عکس: عکس هنوز بهترین ابزار رسانه ای برای انتقال یک حس قوی و بیان بخش مهم گزارش است. عکس ها معمولا چشم گیرتر هستند و نمی توان آن ها را نادیده گرفت. عکس در صورتی که به همراه صدا استفاده شود، تاثیرگذارتر هم می‌شود. پانوراما یا تصاویر 360 درجه، خصوصا زمانی که با صدا ترکیب شوند، مخاطب را در فضای گزارش غوطه‌ور می‌کنند.
طرح تصویری داستان
بر روی یک برگ کاغذ، صفحه اصلی گزارش و عناصر دخیل در آن را طراحی کنید. ناتگراف شما چیست؟ لینک‌ها به بخش‌های دیگر گزارش کدامند؟ چه تمهیدی برای هدایت مخاطب به این بخش‌ها اندیشیده اید؟ در صفحه اصلی کدامیک از عناصر چندرسانه ای را به عنوان ابزار بصری اصلی به کار می‌برید، فیلم یا عکس.
همین کار را برای صفحات داخلی نیز انجام دهید. عنصر اصلی در هر صفحه کدام است و چه اطلاعات دیگری باید به این صفحه‌ها اضافه شود. این بخش از گزارش را با استفاده از کدام مورد می‌توان به بهترین شکل ممکن ارائه کرد: فیلم، صدا، عکس یا تصاویر گرافیکی؟
طرح تصویری اولیه یک شاهکار هنری نیست – تنها یک ترسیم ساده است. قرار هم نیست آن را بر روی سنگ نقش بزنیم، بلکه تنها برای راهنمایی از آن استفاده می‌کنیم و ممکن است آن را پس از دست به کار شدن، باز هم تغییر دهیم.
* یکی از راه های بسیار خوب برای تمرین در افزایش توانایی در تهیه طرح تصویری اولیه این است که از یک روزنامه، گزارشی را انتخاب کرده و طرح اولیه تمام عناصر موجود در آن، نکات مربوط به تبدیل آن به یک چند رسانه ای و چگونگی امکان ارائه آن از طریق وب را طراحی کنید.
3- تهیه گزارش و تجهیزات مورد نیاز
کوله‌پشتی یک خبرنگار
چه در حال رانندگی در یک خیابان برای مصاحبه با یک صاحب باغ وحش باشید، چه در هواپیما برای رفتن به آلاسکا برای مصاحبه با یک شکارچی خرس، تجهیزات شما باید کامل باشد. باید بتوانید تمام تجهیزات را در یک کیف رایانه یا دوربین قرار دهید. بهتر آن است که این کیف به شکل یک کوله پشتی باشد به ویژه زمانی که شما مجبورید یک تلفن ماهواره‌ای نیز حمل کنید. اگر باید به مسافرت بروید هرگز دوربین خود را فراموش نکنید. سه پایه متناسب با سایز کیف خود انتخاب کنید.
4- ویرایش برای محیط وب
اکنون که مطالب خام را تهیه کرده‌اید، طرح گزارش را بر اساس این مراحل بازنویسی کنید:
اطلاعات‌تان را ارزیابی کنید، طرح گزارش را بازبینی کنید، دریابید که چه چیزی از نسخه اصلی گزارش تغییر کرده است، مشخص کنید که چه رسانه‌ای دارید و در هر صفحه، چه چیزی باید ظاهر شود.
چند راهنمایی کلی برای استفاده از رسانه‌های مختلف را آورده‌ایم:
video logo فیلم
فیلم‌ها را کوتاه کنید، ترجیحا 1 یا 2 دقیقه، و نه بیشتر از 3 یا 4 دقیقه.
موقعیت ثابت یک فرد در حال صحبت را فقط برای چند ثانیه حفظ کنید، بعد به تصویر خارج از مصاحبه موسوم به «بی- رول» (B-roll) تغییر موقعیت دهید.
تغییر موقعیت به «بی- رول» اگر به گونه ای موثر صورت بگیرد، می تواند چشم اندازی از ماجرا را ترسیم کند و نشان دهد که سوژه مصاحبه، در فضای خارج از مصاحبه مشغول چه کاری است. «بی- رول» همچنین فضایی را که فرد در آن رفت و آمد دارد، نشان می‌دهد.
از آنجا که سرعت نمایش فریم‌ها در محیط وب پایین است، از انتخاب شات‌های اکشن و پر از حرکت خودداری کنید. این تصاویر معمولا در وب با کیفیت ضعیف دیده می‌شوند.
audio logo صدا
از صدای با کیفیت استفاده کنید، مگر در یک مورد استثنا: صداهایی که واقعا قدیمی هستند و سال‌ها از ضبط آن ها می‌گذرد. اما همین صداها را هم باید بسیار کوتاه و منقطع به کار بگیرید.
برای تقویت و تاکید بر یک موضوع یا بخش مهم، همراه با صدا از زیرنویس استفاده کنید.
از به کارگیری موسیقی در پس زمینه صدا خودداری کنید، مگر آن که اقتضای ماجرا حکم کند که این کار را انجام دهید.
photo logo عکس
وب، یک رسانه بصری است. پس حتما از عکس استفاده کنید. از عکس به عنوان ابزاری برای جایگزینی 1000 کلمه مطلب استفاده کنید، نه به عنوان افزوده ای بر کلمات یک مطلب. متن و عکس باید هم به لحاظ بصری و هم به لحاظ محتوا مکمل هم باشند.
حتی به راحتی می‌توانید با استفاده از نرم افزار فتوشاپ، به عکس‌هایتان متن اضافه کنید.
عکس‌ها را می‌توانید به دو صورت به کار ببرید:
به صورت تکی، برای ایجاد فضا یا معرفی ماجرا یا بخشی از آن.
به صورت متناوب، برای روایت ماجرا با نمایش تصویری (به صورت اسلاید).
graphics logo گرافیک
شما می‌توانید اشکال گرافیکی را با استفاده از GIS (سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی) به صورت تعاملی (interactive) درآورید. این کار به مخاطب اجازه می‌دهد یک منطقه جغرافیایی (مثلاً در همسایگی خودش) را انتخاب کرده و اطلاعات مربوط به آن منطقه را ببیند.
برای متحرک سازی گرافیک، از نرم افزار Flash استفاده کنید.
اشکال گرافیکی حتی می‌توانند محور گزارش، قرار داشته باشند. برای مثال، گزارش‌های حوادث یا گزارش‌های بین‌المللی را می‌توان با گرافیک‌هایی ارائه داد که با متنی‌هایی تکمیل شده اند.
text logo متن
متن، برای افرادی که به خواندن روزنامه‌های چاپی عادت کرده اند، باعث آرامش خاطر است. مخاطبان در مواقعی که دیگر نمی‌دانند چه باید بکنند، به سراغ متن می‌روند. پس از آن که اطلاعات را تا سر حد امکان در رسانه‌های دیگر گنجاندید، باز ممکن است مطلبی را از قلم انداخته باشید؛ اینجا باید به متن متوسل شود.
از متن می توانید برای شرح عکس، عنوان، گزارش سوتیتر ها و میان تیتر ها استفاده کنید.
متن برای گزارش‌های اول شخص، گزارش‌های سیاسی، تحلیل‌ها و اخبار و اطلاعات کوتاه روز، بهترین کارایی را دارد.
5- تولید
درست همان طور که نویسنده، یک گزارش چاپی از یک ماجرا را سازماندهی می‌کند، گزارشگر چندرسانه ای نیز به داستان خود شکل می‌دهد. با این تفاوت که در تولید یک چندرسانه‌ای، از ابزارهای مختلفی برای تعیین عناصر گزارش استفاده می‌شود.
طراح وب، حکم ویراستار وب سایت را دارد؛ قالب صفحه (layout) را میزان می‌کند، ایرادهای فنی را برطرف می‌کند و اطمینان می‌دهد که نحوه ارائه گزارش با ظاهر سایت همخوانی دارد. پس از آن که چند گزارش چند رسانه‌ای را تولید کردید، از طراح سایت برای تهیه تعدادی قالب اجرای چندرسانه‌ای کمک بگیرید. سعی کنید برای این که مخاطبان شما از یک فرمت کلیشه‌ای و تکراری خسته نشوند، چند قالب تهیه کنید.
5 مرحله تولید چندرسانه‌ای
منبع: خبرنگاران
