انواع جالب نمایش عروسکی

انواع جالب نمایش عروسکی

تاریخچه نمایش عروسکی| puppetry

نمایش عروسکی یا خیمه شب بازی ،  اولین مرتبه در ایران به درستی اجرا شده اما بعد از مدتی، در زمان حکومت ترک های عثمانی به ترکیه انتقال پیدا کرده و در آنجا تکمیل شد. علاوه بر این، در این میان، برخی هم معتقدند که نمایش عروسکی یا خیمه شب بازی، حاصل فرهنگ و تمدن بسیاری از کشورها از جمله چین، ژاپن و نواحی جنوب شرقی آسیا بوده که به ایران آمده است. اما در کل، طبق تحقیقات انجام شده ، اولین نمایش های عروسکی فقط به منظور مذهبی اجرا شده اند. 
پیش از این، نمایش عروسکی یا خیمه شب بازی، با توجه به حضار در شب و در خیمه یا چادری که دو طرف آن دو چراغ روشن بود ، برگزار می شد. این صحنه نمایش، بسیار جالب بوده و شامل صندوقی بود که یک طرفش به سمت تماشاچیان باز بود و سه طرف دیگر اتاقی را نشان میداد. غالبا، عروسک گردان ها پشت این صندوق مخفی شده و عروسک ها را با استفاده از نخ حرکت می دادند. البته، در نمایش های خاص طبقات بالا، از خیمه ها و نمایش های مفصل استفاده می شد.
سرفصل هایی که در این مقاله شرح میدهیم شامل تاریخچه نمایش عروسکی، تعریف نمایش عروسکی، آموزش آشنایی با نمایش عروسکی، دوره آشنایی با نمایش عروسکی، مدرک آشنایی با نمایش عروسکی، گواهینامه آشنایی با نمایش عروسکی ، انواع جالب نمایش عروسکی و نمایش عروسکی کودکان هستند. 

تعریف نمایش عروسکی

نمایش عروسکی ، یک نوع تئاتر خاص است که در آن ، از عروسک ها و یا اشیا متحرکی استفاده می شود که غالبلا مشابه انسان یا حیوان بوده و توسط فردی حرفه ای به نام "عروسک گردان"، به حرکت در می آیند. البته در این نمایش، عروسک ها با توجه به نوع و هدف نمایش انتخاب شده و قطعا موضوع گفتگوی آنها نیز متفاوت خواهد بود.
 در این نمایش ها، عروسک گردان ها میتوانند کنترل سر، بدن و گاهی دهان و چشم های عروسک ها را با استفاده از نخ های متصل به عروسک ها یا حرکت دست یا بازوی خود بر عهده گیرند. علاوه بر این، گاهی امکان دارد که با توجه به نقش، عروسک گردان به جای عروسک صحبت کرده و سپس، حرکت دهان عروسک را با صدا خود تطبیق دهند. غالبا، از حرکات و بخش حرف زدن به جای عروسک ها، در داستان سرایی استفاده می شود.

آموزش آشنایی با نمایش عروسکی

نمایش عروسکی، از قدیمی ترین هنرهای نمایشی در جهان و جز رشته های هنر است. نمایش عروسکی ، نوعی بیان هنری است که در آن ، عروسک ها با مخاطب ارتباط برقرار می کند. آموزش نمایش عروسکی به انواع تکنیک های نمایش عروسکی در زمینه های عروسک گردانی، کارگردانی، طراحی صحنه و نمایشنامه نویسی می پردازد و افرادی میتوانند در این زمینه موفق شوند که گواهینامه اشنایی با نمایش عروسکی داشته باشد.
به منظور اشنایی ودر ک انواع نمایش عروسکی، مرکز آموزش مجازی پارس، دوره آموزشی آموزش اشنایی با نمایش عروسکی را ارایه کرده است. دوره  اشنایی با نمایش عروسکی، به دانش پذیران امکان میدهد تا  با رشته هنر و مخصوصا هنرهای نمایشی اشنا شده و نحوه آماده سازی و استفاده از این نوع عروسک ها را بیاموزند آنها را در محافل مختلف به اجرا در آورند. علاوه براین، به دانش پذیرانی که در آزمون آنلاین دورخ نمره حد نصاب کسب کنند، مدرک آشنایی با نمایش عروسکی اعطا میشود. 

انواع جالب نمایش عروسکی

نمایش های عروسکی انواع جالبی دارند که هر کدام از نظر آماده شدن برای نمایش، تجهیزات ، نحوه ارایه نمایش و البته مخاطب نمایش با یکدیگر تفاوت دارند. از این جهت انواع جالب نمایش میتواند شامل :
نمایش عروسکی ماپت|فک زن
خاستگاه عروسک ماپت ، آمریکا بوده و در واقع، اندازه ها و ابعاد مختلف آن است، به طور خاص برای تلویزیون ساخته شدند، فاقد تنه بوده و به منظور ایجاد جذابیت بیشتر ، از اسفنج ساخته می شوند تا بتوانند حرکت صورت را تقلید کنند. 
نمایش عروسکی نخی|ماریونت 
 نمایش عروسکی نخی ،  نوعی نمایش عروسکی است که در آن، عروسک ها به واسطه نخ های نایلونی و از بالا به حرکت در می آیند. به طور معمول، به سر، تنه و اجزای بدن این عروسک ها نخ بسته شده و به وسیله همان نخ ها نیز کنترل میشوند. این نمایش عروسکی در ایران، قدمت 1000 ساله دارد قهرمان نمایش خیمه شب بازی ایرانی ، "مبارک" نام دارد. 
نمایش عروسکی ماسک و تن پوش 
مشخصه نمایش عروسکی ماسک و تن پوش این است که ، معمولا فردی لباس و تن پوش انسان را پوشیده و ماسک میزند. در این نمایش، یک روایت توسط انسان بازگو میشود و جز نمایش های صحنه ای است. آنچه که در این نمایش از اهمیت بیشتری برخوردار است، تیپ سازی کردن(typecast) برای شخصیت ها است نه شخصیت پردازی. نمایش عروسکی سیاه
در نمایش عروسکی سیاه، هر چیزی که به آن مرتبط است، از زمینه در صحنه، پوشش و لباس و چهره و دست های بازی دهندگان، سیاه است؛ علاوه براین، در صحنه نمایش نیز، از نورهای ماوراء بنفش و عروسک های شب رنگ و شفاف استفاده می شود تا تماشاگران هیچ دیدی نسبت به بازی دهنده های عروسک نداشته و بر اشیاء متحرک و نورانی یا عروسک های رنگی متمرکز شوند. همچنین، این نمایش میتواند قدرت تخیل و تصور حرکت در اشیا  و باور پذیری شخصیت ها را  تقویت کند. 
نمایش عروسکی سایه ای 
نمایش عروسکی سایه ای، سابقه و قدمت طولانی داشته و مهمترین عامل در نحوه و کیفیت اجرای آن ، مذهب است و از این جهت، این نمایش ها با تفکرات دینی و عرفانی و شعر و افسانه ارتباط تنگاتنگی دارند. علاوه بر این، عروسک های این نمایش، برای بیان مفهوم دنیای دیگر ساخته شده اند و فرم شان شبیه روح است. 
نمایش عروسکی میله ای
نمایش میله ای، یکی از انواع نمایش هایی است که بیشتر در اندونزی و چین اجرا میشود.  از جمله ویژ گی های این نمایش این است که، در آن از صفحه نمایش سفید رنگ استفاده می شود، عروسک ها دو بعدی بوده و یک میله اصلی در سر دارند که با آن جلو، عقب یا اطراف حرکت میکنند، ابعادشان غول آسا بوده و میتوان اعضای آن را به حرک درآورد. جالب است که بدانید همین ویژگی ها  موجب شده تا این عروسک ها، جز برترین عروسک های نمایشی باشند.
نمایش عروسکی دستکشی
عروسک های دستکشی، از انواع عروسک هستند که با استفاده از انگشتا ن دست حرکت میکنند. یکی از عوامل مهم در ایت نوع نمایش ، نحوه استفاده از حرکت انگشتان و ایجاد حرکات ظریف است زیرا ، نحوه حرکت دادن عروسک ها به این شکا است که، باید سر عروسک در انگشت سبابه قرار داد و از انگشت شست و انگشتری به عنوان دست های عروسک استفاده کرد. قابل ذکر است که،  این نوع از نمایش، از مراسم مذهبی و آیینی اقوام و ملل گرفته شده و مخاطبان اصلی آن، کودکان هستند. 

نمایش عروسکی کودکان

غالبا، نمایش هایی که برای بزرگسالان اجرا میشود، مورد علاقه کودکان نبوده و کمتر از آن لذت میبرند. بنابراین، باید از طرف کانون هایی مانند کانون پرورش فکری کودکان، نمایش هایی برای آن اجرا شوند که هم از نظر سنی و هم فکری برای انها مناسب بوده و البته کودکان را به یادگیری تشویق کند. 
به طور معمول، سلیقه و خواست کودکان نیز در انتخاب انواع نمایش متفاوت بوده و امکان دارد که نمایش مورد علاقه یکی، مورد علاقه دیگری نباشد. اما در کل، کودکان به نمایش های کمدی علاقه بوده و انواع نمایش های  عروسکی دستکشی را نیز می پسندد.