اصطلاحات پایپینگ

اصلاحات پایپینگ

تعریف پایپینگ

پایپینگ، به مجموعه ای از لوله ها اطلاق میشود که به منظور انتقال انواع سیالات از یک محل به محل دیگر مورد استفاده قرار میگیرند. جنس این لوله ها گاهی با توجه به عمل و یا وظیفه ای که قرار است انجام دهند،  از چوب، فایبرگلاس، پلاستیک، آلومینیوم، فولاد و مس انتخاب شده و در حین پایپینگ از تجهیزاتی مانند سوپاپ ها،  اتصالات، فشار سنج و ... نیز استفاده میشود. قابل ذکر است که سیستم های لوله کشی مشخص بوده ومیتوان در صورت نیاز آنها را اصلاح و تعمیر کرد.  
علاوه بر این، مفاهیم اولیه پایپینگ مواردی مانند ساخت لوله، طراحی لوله، مدیریت و کنترل و نظارت بر مراحل مختلف و عملکرد و نصب لوله ها را در بر میگیرد. اما، گاهی منظور از پایپینگ، ویژگی های فیزیکی و طراحی آنها در یک ساختمان و یا محل مشخص است که پیش از این "طرح تکنیکال" نامیده میشد اما امروزه طراحان میتوانند با استفاده از نرم افزار هایی مانند CAD نقشه این پایپ ها را رسم کنند. 
سرفصل های این مقاله شامل تعریف پایپینگ، سایزینگ پایپ ‌ها، اصطلاحات پایپینگ، آموزش اصول طراحی پایپینگ و جانمایی تجهیزات، دوره اصول طراحی پایپینگ و جانمایی تجهیزات، مدرک اصول طراحی پایپینگ و جانمایی تجهیزات ، گواهینامه اصول طراحی پایپینگ و جانمایی تجهیزات ، رشته مهندسی طراحی پایپینگ، روش‌های اتصال پایپ، ، اصول پایپینگ هستند. 

رشته مهندسی طراحی پایپینگ

رشته مهندسی طراحی پایپینگ، یکی از رشته های بسیار کارآمد حوزه پایپینگ است که در آن، شیوه های انتقال کارآمد انواع سیالات بررسی میشود. با توجه به اینکه ، پایپینگ بیشتر در بحث ایجاد و طراحی خطوط لوله گاز و نفت حائز اهمیت است، بنابراین مهندسین این رشته باید با جزئیات ایمنی در این گونه محیط ها آشنایی داشته و بتوانند محاسبات دقیقی انجام دهند.
علاوه براین، درصورتی که این مهندسین به مواردی مانند نوع مواد انتقال دهنده، لوله مناسب برای انتقال مواد، ضخامت لازم انواع لوله ها ، فشار نفت و گاز و شرایط محیطی توجه خاص داشته و آنها را عملا در محیط بررسی کنند و آموزش پایپینگ را پشت سر گذاشته باشند  ، براحتی میتوانند از میان فرصت های شغلی موجود انتخاب کرده و بازار کار رشته مهندسی طراحی پایپینگ را رونق دهند.  

آموزش اصول طراحی پایپینگ و جانمایی تجهیزات

پایپینگ، یکی از مقوله هایی است که در صنعت نفت و گاز بسیار مطرح و حائز اهمیت بوده و صرفا افرادی میتوانند در این زمینه اقدامات موثری انجام دهند که یا در این زمینه تحصیلات آکادمیک داشته و یا دوره آموزش پایپینگ را پشت سر گذاشته باشند. علاوه براین، استفاده از شیوه های صحیحی و مناسب پایپینگ به حفظ سرمایه های مالی کشور منتهی میشود و البته افرادی که دارای گواهینامه اصول طراحی پایپینگ و جانمایی تجهیزات هستند نیز میتوانند در زمینه ارایه خدمات این حیطه کمک کننده و موفق تر باشند. 
در راستای آشنایی با مفاهیم پایپینگ، مرکز آموزش مجازی پارس، دوره آموزش اصول طراحی پایپینگ و جانمایی تجهیزات را برای مهندسینی که با این حیطه آشنایی دارند، ارایه کرده است. دوره اصول طراحی پایپینگ و جانمایی تجهیزات ، یک دوره کوتاه مدت بوده و به دانش پذیران امکان میدهد تا اطلاعات خود را در مورد پایپینگ و انواع و اصول و کارایی آن تکمیل کرده و برای مشاغلی در این زمینه آماده شوند. علاوه بر این، در پایان دوره، به دانش پذیرانی که در آزمون آنلاین موفق به کسب حد نصاب نمره شوند ، مدرک اصول طراحی پایپینگ و جانمایی تجهیزات اعطا میشود.

اصطلاحات پایپینگ

غالبا، مهندسین حیطه پایپینگ از اصطلاحات خاص و منحصر به فردی استفاده میکنند که در بین جوشکارهای پایپی که آموزش پایپینگ را گذرانده اند، متداول بوده و به انها کمک میکند تا منظور یکدیگر را بهتر متوجه شوند. در اینجا، به تعدادی از اصطلاحات پایپینگ اشاره میکنیم: 
Add joint: یعنی افزودن تعداد سرجوش ها که با علامت- نشان داده میشود.
Back weld: یعنی تعمیر پاس یک سر جوش از داخل پایپ.
Delete joint: به معنای کاهش تعداد سر جوش ها است.
Reweld: به معنی بریدن سر جوش و اتصال مجدد فیت آپ و جوش است. 

اصول پایپینگ

منظور از اصول پایپینگ، اصولی است که مهندسین این حیطه باید در هنگام انتخاب انواع پایپ، طراحی جایگاه آنها، تجریه و تحلیل، تست ، نصب و راه اندازی در نظر داشته تا اینکار به طور ایمن انجام شده و برای دستگا های صنعتی مشکلی پیش نیاید. علاوه براین، تمام اصولی که این مهندسین باید رعایت میکنند بر اساس کدها و استانداردهای تعریف شده ملی و بین المللی بوده و در نهایت ایجاد یک سیستم پایپینگ درست و قابل استفاده می انجامد.
قابل ذکر است که میتوان این اصول را برای سیستم هایی مانند سیستم پایپینگ برودتی ، توزیع گاز، فرایندی، نیروگاهی و بسیای از سیستم های دیگر استفاده نمود. علاوه براین، مهندسی پایپینگ نیز دارای محدودیت هایی است و فقط در راه اندازی انواع سیستم پایپینگ، تعمیر ، نگهداری، بازرسی، طراحی و اجرای آنها کارایی دارد. 

سایزینگ پایپ‌ها

علاوه بر جنس پایپ ها که باید با توجه به مورد استفاده لوله انتخاب شوند، در هنگام انتخاب سایزینگ پایپ‌ها نیز باید دقت کافی داشته زیرا، اندازه آنها باتوجه به کارایی و عملکردشان متفاوت است. به عنوان مثال، سایز پایپ برای موادی که در پایپ خوردگی ایجاد میکنند متفاوت از موادی است که آسیبی به لوله وارد نمی آورند. علاو بر این، برخی از سایزها نیز از قبل فقط برای یک سری از مواد خاص در نظر گرفته شده اند. 
بنابراین، باید پیش از انتخاب سایز پایپ ها، باید ویژگی ها و دانسیته و ضخامت لوله ها نیز مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و مهندسین پایپینگ، میزان انطباق و تناسب آنها را با مواد انتخابی تایید کنند تا بتوان از آنها برای خطوطی مانند نفت و گاز استفاده کرد. علاوه بر این، در نظر داشتن نوع ماده ای که در لوله جریان دارد، سرعت عبور ماده در لوله و ترکیبات ماده نیز حائز اهمیت بوده و باید پیش از جایگذاری پایپ بررسی شوند. 

روش‌های اتصال پایپ

تاریخچه اتصال پایپ، متعلق به دوره ای است که انسانها تصمیم گرفتند از پایپ برای تغییر مسیر آب و هدایت آن در مسیر دلخواه استفاده کنند. آنها، برای اینکار از مصالحی مانند خاک و صخره کمک گرفته و بعدها سد و خاک ریزهای متنوعی درست کرده و قدم به قدم با اتصال انواع پایپ و  لوله گذاری اشنایی پیدا کردند. امروزه برای اتصال انواع پایپ از روش های مختلفی استفاده می شود که با توجه به نوع ماده متغیر و متفاوت است. روش‌های اتصال پایپ عبارتند از : 
اتصالات مکانیکی: این روش اتصال، برای لوله های مخصوص فاضلاب شهری و مسیرهای هواکش کاربرد دارد. 
اتصالات فلنجی: این اتصالات ، به جای مهره و برای بستن انواع پایپ کارایی دارند.
اتصالات پرسی مسی: این روش شامل استفاده از یک پایپ و یک اورینگ آب بندی است. 
اتصالات جوشی فولادی: در این اتصالات، از جوشکاری ذوبی برای اتصال دو یا چند قطعه فلزی استفاده میشود. 
اتصالات رزوه ای: در این روش، از ماشین های رزوه تراشی برای لوله های کوچکی استفاده می شود که قطرشان، بین یک هشتم تا 2 اینچ است. 
اتصالات مکانیکی: این روش ، برای لوله های مخصوص فاضلاب شهری و مسیرهای هواکش کاربرد فراوانی دارد.